Author :
Abstract
Bu araştırma, lise öğrencilerinde şiddet eğilimi ve şişirilmiş benlik duygusu arasındaki ilişkinin incelenmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. İlişkisel tarama modelinde desenlenen bu araştırmanın çalışma grubunu; 2021-2022 eğitim öğretim yılında Kayseri ilinde devlet liselerinde öğrenim gören ve uygun örnekleme yöntemiyle belirlenen 3641 lise öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri; “Kişisel Bilgi Formu”, “Şiddet Eğilimi Ölçeği” ve “Şişirilmiş Benlik Duygusu Ölçeği” ile toplanmıştır. Araştırma sonucunda; öğrencilerin şiddet eğilimleri ile şişirilmiş benlik duyguları arasında pozitif yönde orta düzeyde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Araştırmada erkek öğrencilerin şiddet eğilimleri ve bencillik ile kendini abartma enflasyonu alt boyutlarında şişirilmiş benlik duyguları kadın öğrencilere göre daha yüksek, manipülasyon enflasyonu alt boyutunda ise daha düşük bulunmuştur. Araştırmada ayrıca parçalanmış aile çocuklarının hem şiddet eğilimleri hem de şişirilmiş benlik duyguları, kardeşi olmayan öğrencilerin ise bencillik enflasyonunda şişirilmiş benlik duyguları daha yüksek saptanmıştır. Araştırma sonucundan hareketle, şiddetle mücadele edilebilmesi amacıyla toplumsal cinsiyet eşitliği eğitimlerinin, aile eğitimlerinin ve risk altındaki gruplara yönelik önleyici hizmetlerin artırılması gerektiği düşünülmektedir.
Keywords
Abstract
This research was performed in order to examine the relationship between violence tendency and inflated sense of self among high school students. The study group of this research, which was designed in the relational scanning model; consists of 3641 high school students studying in state high schools in Kayseri province in the 2021-2022 academic year and determined by convenient sampling method. The data of the research were collected with “Personal Information Form”, “Violence Tendency Scale” and “Inflated Sense of Self Scale”. Following the research, a moderately significant positive correlation was established between students' violence tendencies and inflated sense of self. In the study, male students' inflated sense of self was found to be higher in the sub-dimensions of violence tendencies and selfishness and self-exaggeration, and lower in the manipulation inflation sub-dimension compared to female students. It was also found in the study that the children of broken families had higher tendencies of violence and inflated sense of self while students who did not have siblings had higher feelings of inflated sense of self in selfish inflation. It is thought based on the results of the research that gender equality trainings, family trainings and preventive services for groups at risk should be increased in order to combat violence.
Keywords
- Altun-Kobul, F., Özaydın, B. B., Özgöl, M., Özyazıcı-Kuzur, Ö., Eyüboğlu-Yılmaz, S. & Çoğalan, Y. (2022). Ergenlerde şiddet eğilimi: Cinsiyet, sosyal sorun çözme ve duygusal zekânın rolü. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(1), 44-61. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2022..-819883
- Balcı-Akpınar, R., Küçükoğlu, S., Ejder-Apay, S., Karaca, N., & Balcı, A. (2019). Üniver- site öğrencilerinin çocukluk çağı örselenme yaşantıları, toplumsal cinsiyet algıları, şiddet eğilimleri ve şiddetle karşılaşma durumları. Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 62, 409-430.
- Balcı-Çelik, S., Gençoğlu, C., & Kumcağız, H. (2016). Ergenlerde şiddet eğiliminin yor- dayıcısı olarak duygusal zekâ. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(3), 121-134.
- Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2018). Bilimsel araştırma yöntemleri (25. Baskı). Ankara: PegemA Yayıncılık.
- Cramer, P. (2011). Young adult narcissism: a 20 year longitudinal study of the contribu- tion of parenting styles, preschool precursors of narcissism, and denial. Journal of Research in Personality, 45(1), 19-28. https://doi.org/10.1016/j.jrp.2010.11.004
- Debarbieux, E. (2009). Okulda Şiddet Küresel Bir Tehdit. (Çev.: İsmail Yerguz). İletişim Yayınları.
- Department of Education (DE). (2007). Crime, violence, discipline, and safety in U.S. public schools. Findings from the school survey on crime and safety: 2005-06. http://nces.ed.gov/pubsearch
- Elmacı, F. (2006). Parçalanmış ve bütünlüğünü koruyan aileye sahip ergenlerin dep- resyon ve uyum düzeylerinde sosyal desteğin rolü. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 6(2), 403-431.
- Gençoğlu, C., Kumcağız, H., & Ersanlı, K. (2014). Ergenlerin şiddet eğilimine etki eden ailevi faktörler. Turkish Studies, 9(2), 639-652.
- Golubickis, M., Tan, L.B.G., Falben, J.K. Macrae. C.N. (2016). The observing self: Dimi- nishing egocentrism through brief mindfulness meditation. European Journal of Social Psychology, 46(4), 521-527. https://doi.org/10.1002/ejsp.2186
- Gürbüz, S. & Şahin, F. (2018). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri, felsefe-yöntem-analiz (5.Baskı). Seçkin Yayıncılık.
- Haskan, Ö. & Yıldırım, İ. (2012). Şiddet eğilimi ölçeğinin geliştirilmesi. Eğitim ve Bilim, 37(163), 165-177.
- Haskan-Avcı, Ö., & Yıldırım, İ. (2015). Ergenlerde şiddet eğiliminin görülme sıklığı. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 8(1), 106-124.
- Kodan-Çetinkaya, S. (2013). Üniversite öğrencilerinin şiddet eğilimlerinin ve toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumlarının incelenmesi. Nesne Psikoloji Dergisi, 1(2), 21-43.
- Kul-Uçtu, A., & Karahan, N. (2016). Sağlık yüksekokulu öğrencilerinin cinsiyet rolleri, toplumsal cinsiyet algısı ve şiddet eğilimleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 5(8), 2882-2905.
- Macrae, C. N., Mitchell, J. P., McNamara, D. L., Golubickis, M., Andreou, K., Møller, S., ... & Christian, B. M. (2016). Noticing future me: Reducing egocentrism through mental imagery. Personality and Social Psychology Bulletin, 42(7), 855-863.
- Ögel, K., Tarı, I., & Yılmazçetin-Eke, C. (2006). Okullarda suç ve şiddeti önleme. Yeniden
- Özaşçılar, M. (2016). Şiddet davranışının nedenlerini açıklamada biyolojik temelli ku- ramların rolü. Türk Psikoloji Yazıları, 19, 16-28.
- Özmen, D., Özmen, E., Çetinkaya, A. & Akil, İ. Ö. (2016). Ergenlerde sürekli öfke ve öfke ifade tarzları. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 17, 65-73.
- Özgür, G., Yörükoğlu, G., & Baysan-Arabacı, L. (2011). Lise öğrencilerinin şiddet algı- ları, şiddet eğilim düzeyleri ve etkileyen faktörler. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 2(2), 53-60.
- Özpulat, F. (2017). Hemşirelik öğrencilerinin şiddet eğilimleri ile toplumsal cinsiyet algıları arasındaki ilişki. Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 2(2), 151-161.
- Raine, A., Chen, F. R., & Waller, R. (2022). The cognitive, affective and somatic em- pathy scales for adults. Personality and Individual Differences, 185, 111238.
- Set, Z. (2020). Helikopter ebeveynlik tutumu ile psikolojik beliriler arasındaki ilişkide şişirilmiş benlik duygusu ve dürtüselliğin aracı rolü. Arch Neuropsychiatry, 57, 318-324. https://doi.org/10.29399/npa.24942
- Tabachnick, B. G. & Fidell, L. S. (2020). Çok değişkenli istatistiklerin kullanımı (6.Baskıdan çeviri). (Çev. M. Baloğlu). Nobel Akademik Yayıncılık.
- Üreyen, S. & Ünal, A. (2022). Ortaöğretim yönetici ve öğretmenlerinin parçalanmış aile çocuklarının eğitiminde karşılaştığı sorunlar. Trakya Eğitim Dergisi, 12(1), 148164.
- Vater, A., Moritz, S., Roepke, S. (2018). Does a narcissism epidemic exist in modern western societies? Comparing narcissism and self-esteem in East and West Germany. PLOS ONE 13(5). https://doi.org/10.1371/journal.pone.0198386
- Walker, J.S. & Bright, J.A. (2009) False inflated self-esteem and violence: a systematic review and cognitive model. The Journal of Forensic Psychiatry & Psychology, 20(1), 1-32. DOI: 10.1080/14789940701656808
- World Human Organization (WHO). (2002). World report on violence and health. https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/42495/9241545615_eng.pdf
- Yılmaz, H. (2018). Narsizme giden yolun ilk adımı “şişirilmiş benlik duygusu ölçeği” geliştirme çalışması. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(73), 1-16.
