Boşanmış Ailelerdeki Ergenlerin Uyum Düzeylerini ve Sosyal Becerilerini Geliştirmeye Yönelik Bir Grup Rehberliği Çalışmasının Sınanması
Author :
Abstract
Bu çalışmada araştırmacı tarafından geliştirilen grup rehberliği programının 9. sınıfta öğrenim gören anne babası boşanmış 15 yaş düzeyi ergenlerin psikolojik uyum düzeylerini, sosyal becerilerini benlik algılarını ve problem çözme becerilerini geliştirmeye etkisinin olup olmadığı sınanmıştır. Araştırmada tek grup öntest-sontest deneme modeli kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu 9. sınıfta öğrenim gören ve boşanmış ailelerden gelen 15 yaş düzeyi ergenlerden oluşmuştur. 51 kişilik çalışma grubuna grup rehberliği çalışması başlamadan önce ve çalışma tamamlandıktan sonra, araştırmacı tarafından Türkçe’ye uyarlanan Raynolds Adolescent Adjustment Screening Inventory (RAASI) ve çalışmanın etkililiğini sınamak amacıyla Ergenlerin Sosyal Becerilerini Değerlendirme Ölçeği, Piers-Harris’in Çocuklarda Öz Kavramı Ölçeği ve Problem Çözme Envanteri uygulanmıştır. Grup rehberliği uygulaması 51 kişilik çalışma grubundan seçilen 9 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Grup 10 hafta süreyle haftada bir gün 50 dakika süreyle toplanmıştır.
Keywords
Abstract
This study tested whether a group guidance program improved the social and problem-solving skills, psychological adjustment levels and self-perceptions of 15-year-old educated in the 9th grade. The study used a single group pretest-posttest trial model. The study group for the research consisted of 15-year-old adolescents educated in the 9th grade who came from divorced families. Raynolds Adolescent Adjustment Screening Inventory (RAASI) adapted into Turkish by the researcher and for the 51 students research group RAASI was applied before the group guidance study started and after the study was completed; the Adolescents' Social Skills Assessment Scale, Piers-Harris Children’s Self-Concept Scale and Problem-Solving Inventory were also applied to test the effectiveness of the study. Group guidance with 9 students selected from the study group of 51 people took place for 50 minutes once a week for 10 weeks.
Keywords
- Amato, P.R. (2014). The consequences of divorce for adults and children: an update. Društvena istraživanja: časopis za opća društvena pitanja, 23(1), 5-24.
- Amato, P. R. (2001). Children of divorce in the 1990s: An update of the amato and keith (1991) meta-analysis. Journal of Family Psychology, 15 (3), 355–370.
- Amato, P. R., & Booth, A. (1991). Consequences of parental divorce and marital un- happiness for adult well-being. Social Forces Journal, 69 (3), 895–914.
- Amato, P. R., & Gilbreth, G. J. (1999). Nonresident fathers and children’s well- being: a meta-analysis. Journal of Marriage and the Family, 61 (3), 557- 573.
- Amato, P. R., & Rezac, S. J. (1994). Contact with non-residential parents, interparental conflict and children’s behavior. Journal of Family, 15 (2), 191-207.
- Amato, P. R., & Rivera, F. (1999). Parental involvement and children’s behavior prob- lems. Journal of Marriage and the Family, 61 (2), 375-384.
- Anderson, J. (2014). The impact of family structure on the health of children: Effects of divorce. The Linacre Quarterly, 81 (4), 378-387.
- Atav, N. (1990). Şahsiyetin gelişiminde aile çevresinin ve ailedeki gerginliklerin etkileri. B. Dikeçligil., ve A. Çiğdem (Der.), Aile Yazıları III. Birey, Kişilik ve Toplum. T.C. Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu, Devran Matbaası.
- Aydın, B. (2005). Öfke ile başa çıkma grup çalışması. B.Aydın (Der.), Ergenlikten Yetiş- kinliğe Grup Çalışmaları (29-46). Nobel Yayın Dağıtım.
- Aydın, B., Palut, B., & Derelioğlu, Y. (2001). Ergenlerin sosyal becerilerini değerlendirme ölçeği geçerlilik ve güvenirlik çalışması. IV.Ulusal PDR Kongresi, Ankara: ODTÜ.
- Barber, B. L. (1994). Support and advice from married and divorced fathers. Family Re- lations Journal, 43 (4), 433- 438.
- Bilir, Ş., & Dabanlı, D. (1990). Ergenlik çağındakinin sosyal gelişimine aile tutumlarının etkisinin araştırılması. B. Dikeçligil ve A. Çiğdem (Der.), Aile Yazıları III. Birey, Kişilik ve Toplum. T.C. Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu, Devran Matbaası.
- Bronstein, P., & Stoll, M. F. (1994). Fathering after separation or divorce. Family Rela- tions Journal, 43 (4), 469-479.
- Bulut, I. (1990). Parçalanmış ailelerden gelen çocukların davranış özellikleri hakkında bir araştırma. B. Dikeçligil., ve A. Çiğdem (Der.), Aile Yazıları III. Birey, Kişilik ve Toplum. T.C. Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu, Devran Matbaası.
- Chase-Lansdale, L P., Cherlin, J. A., & Kiernan, E. K. (1995). The long-term effects of parental divorce on the mental health of young adults: a developmental perspective. Child Development Journal, 66 (6), 1614-1634.
- Cherlin, J. A., Furstenberg, F. F., Chase-Lansdale, L. P., Kiernan, E.K, Robins, P. K., Morrison, D. R., & Teitler, J. D. (1991). Longitudinal studies of effects of divorce on children in great britain and the united states. Science Journal, 252 (5011), 1386-1389.
- Coffman, S. G., & Roark, A. E. (1992). A profile of adolescent anger in diverse family configurations and recommendations for intervention. School Counselor Journal, 39, 211-216.
- Cummings, J., Pellegrini, D., Notarius, C., & Cummings, E. (1989). Children’s re- sponses to angry adult behavior as a function of marital distress and history of interparent hostility. Child Development Journal, 60 (5), 1035-1043.
- DiLalla, L. F., & Gottesman, I. I. (1991). Heterogeneity of couses for delinquency and criminality: lifespan perspectives. Development and Psychopathology Journal, 1 (4), 339-349.
- Dolto, F. (1998). Çocuk ve boşanma: Sorunlar, öneriler, çözüm yolları (Çev.: N. Yiğitler). Kontiki Yayınevi.
- Dunlop, R., Burns, A., & Bermingham, S. (2001). Parent-child relations and adoles- cent self-image following divorce: a 10 year study. Journal of Youth and Adolescence, 30(2), 117-134
- Emery, E. R., Waldron, M., Kitzmann, M. K., & Aaron, J. (1999). Delinquent behav- ior, future divorce or nonmarital childbearing, and externalizing behavior among offspring: a 14- year prospective study. Journal of Family Psychology, 13 (4), 568-579.
- Furstenberg, F. F., & Kiernan, K. E. (2001). Delayed parental divorce: How much do children benefit? Journal of Marriage and Family, 63 (2), 446-457.
- Guidubaldi, J., Cleminshaw, A. K., Perry, J. D., & Mclonghlin, C. S. (1983). The im- pact of parental divorce on children: report of the nationwide NASP study. School Psychology Review Journal, 12, 300-323.
- Hanson, T. L. (1999). Does parental conflict explain why divorce is negatively asso- ciated with child welfare. Social Forces Journal, 77 (4), 1283-1314.
- Heppner, P. P., & Petersen, C. H. (1982). Problem çözme envanteri. Uyarlayanlar: Şahin, H, N., Şahin, N., & Heppner, P. P. (1997). Bilişsel davranışçı terapilerde değerlendirme: Sık kullanılan ölçekler. Problem çözme envanteri. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
- Hetherington, E. M., Hagan S, M., & Anderson, R, E. (1989). Marital transitions a child’s perspective. American Psychologist Journal, 44 (2), 303-312.
- Hetherington, E. M. (1999). Should we stay together for the sake of the children? Hetherington (Eds.), Coping with divorce single parenting, and remarriage: A risk and resilience perspective (93-104). Erlbaum.
- Herbert, C. (2007). Travma sonrası ortaya çıkan psikolojik tepkileri anlamak (Çeviri: M. Z. Sungur ve E. Cömert). PsikoNET Yayınları.
- Kızıldağ, Ö. (2003). Evlilik çatışması ile çocuklardaki davranış problemleri arasındaki ilişkinin bilişsel-bağlamsal çerçeve açısından incelenmesi [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Kelly, J. B.& Emery, R. E. (2003). Children’s adjustment following divorce: risk and resilience perspectives. Family Relations Journal, 52 (4), 352-362.
- Kline, M., Johnston, J. R., & Tschann, J. M. (1991). The long shadow of marital con- flict: a model of children’s postdivorce adjustment. Journal of Marriage and Family, 53 (2), 297-309.
- Moller, P. N., Fouladi, R. T., McCarty, C. J., & Hatch, K. D. (2003). Relationship of attachment and social support to college students’ adjustment following a relationship breakup. Journal of Counseling and Development, 81 (3), 269- 354.
- Morrison, D. R., & Cherlin, A. J. (1995). The divorce process and young children’s well-being: A prospective analysis. Journal of Marriage and Family, 57 (3), 800812.
- McGue, M., & Lykken, D. T. (1992). Genetic influence on risk of divorce. Psychologi- cal Science, 3, 368–372.
- Meurer, J. R., & Meurer, L. N. (1996). Clinical problems and counseling for single- parent families medicine and society. American Family Physician, 54 (3), 864868.
- Öner, N. (2005). Piers-Harris’in çocuklarda öz kavramı ölçeği el kitabı. Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
- Palosan, U., & Aro, H. (1994). Effect of timing of parental divorce on the vulnerabil- ity of children to depression in young adulthood. Adolescence Journal, 29
- Pedro-Carroll, J. L., & Cowen, E. L. (1985). The children of divorce intervention pro- gram: an investigation of the efficacy of a school-based prevention program. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 53 (5), 603-611.
- Pelton, J., & Forehand, R. (2001). Discrepancy between mother and child percep- tions of their relationship: i.consequences for adolescents considered within the context of maternal physical ilness. Journal of Family Violence, 16 (1), 1-15.
- Reynolds, M, W. (2001). Reynolds adolescent adjustment screening inventory, profession- al manual. Psychological Assessment Resources, Inc, USA.
- Rodgers, B. K., & Rose, A. H. (2002). Risk and resiliency factors among adolescents who experience marital transitions. Journal of Marriage and Family, 64 (4), 1024-1038.
- Sun, Y. (2001). Family environment and adolescents’ well-being before and after parents’ marital disruption: a longitudinal analysis. Journal of Marriage and Family, 63 (3), 697-713.
- Şirvanlı-Özen, D. (1998). Eşler arası çatışma ve boşanmanın farklı yaş ve cinsiyetteki çocukların davranış ve uyum problemleri ile algıladıkları sosyal destek üzerindeki rolü [Yayınlanmamış doktora tezi]. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Tschann, J. M., Johnston, J. R., Kline, M., & Wallerstein, J, S. (1989). Family process and children’s functioning during divorce. Journal of Marriage and the Family,
- Walczak, Y., & Burns. S. (1999). Boşanma ve çocuk üzerine etkileri (Çev.: İ. Ersevim). Özgür Yayınları.
- Wallerstein, J. S., & Kelly, J. B. (1980). Surviving the breakup: How children and parents cope with divorce. Grand McIntyre.
- Wallerstein, J. S., Lewis, J. M., & Blakeslee, S. (2000). The unexpected legacy of di- vorce. Hyperion.
- Yavuzer, H. (2005). Gençleri anlamak (2. Baskı). Remzi Kitabevi.
- Yörükoğlu, A. (1992). Aile ve çocuk (4. Baskı). Özgür Yayın Dağıtım. Extended Abstract: This research examines whether the group counselling
