ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNE YÖNELİK HAZIRLANAN SOSYAL BECERİ EĞİTİMİNİN ÖĞRENCİLERİN UTANGAÇLIKLARINA ETKİSİ
Author :
Abstract
Bu araştırmada utangaçlık düzeyi yüksek olan ortaokul 6. sınıf öğrencilerine yönelik hazırlanan sosyal beceri eğitiminin öğrencilerin utangaçlık düzeylerini azaltmada etkili olup olmadığı incelenmiştir. Araştırma, ön test-son test kontrol gruplu deneysel bir çalışmadır. Araştırmanın çalışma grubu, 2014-2015 eğitim-öğretim yılında Malatya Yakınkent İMKB Ortaokulu 6. sınıf öğrencilerinden utangaçlık düzeyi yüksek olan, 22 öğrenci oluşturmuştur. Araştırma verilerinin toplanmasında Cheek (1990) tarafından geliştirilen ve Güngör (2001) tarafından Türkçe’ye uyarlama çalışmaları yapılan “Utangaçlık Ölçeği (UÖ)” kullanılmıştır. Deney ve kontrol grubunun utangaçlık düzeyleri arasında anlamlı bir fark olup olmadığını test etmek içi Mann-Whitney U-testi, grupları kendi içlerinde karşılaştırmak için ise Wilcoxon işaretli-sıralar testi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, utangaçlık sosyal beceri eğitimine katılan öğrencilerin utangaçlık düzeylerinde anlamlı bir azalma olduğu gözlenmiştir. Bu programın utangaçlık ve sosyal beceri konusunda yapılmış teorik ve deneysel çalışmalara ve bu alanda çalışan uzmanlara (psikolojik danışman, psikolog, psikiyatr ve diğer çalışmacılara) katkı sağlayacağı hem de daha sonra utangaçlıkla ilgili yeni çalışmalara teşvik edeceği düşünülmektedir.
Keywords
Abstract
This research examines whether the level of shyness, social skill straining prepared for junior high students 2nd grade students is effective in reducing the level of shyness.In this study, pretest-posttest control group design was used. Research in the experimental group, while applying social skill straining program developed by the authors; The control group did not receive any training. Working group of the research, the academic year 2014-2015 in Malatya Yakınkent ISE Middle School 6th grade students from the high level of shyness, has created 22 students. Cheek collecting research data (1990) and developedby Güngör (2001) study conducted by the Turkish adaptation of "Shyness Scale (NPM)" is used. Experimental and control groups is a significant difference between levels of shyness or not it is inside test, Mann-Whitney U-test groups to compare themselves to theWilcoxon signed-rank test was used. As a result, a significant reduction was observed shyness social skills of students participating in the educational level of shyness. This program shyness and made about social skills, theoretical and experimental work to experts working in this field (counselors, psychologists, psychiatrists and other workers) as well as to contribute are expected to encourage later shyness about new studies.
Keywords
- Albano, A. M. (1995). Treatment of social anxiety in adolescents. Cognitive Behavioral Practice, 2 (2), 271-298.
- Aliyev, R., & Kalgı, M. E. (2014). İlköğretim öğrencilerinin utangaçlık ve benlik saygısı düzeylerini etkileyen faktörler. Turkish Journal of Education, 3(2), 60-69.
- Altınoğlu – Dikmeer, D.İ. (1997). Sosyal Beceri Eğitiminin Sosyal İçedönük Ergenlerin İçedönüklük Düzeylerine Etkisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Atkinson, S. ve Tomley, S. (2012), “Psikoloji kitabı”, (E. Lakşe, Çev.), s. 375, İstanbul: Alfa yayınları
- Bacanlı, H. (1999). Sosyal beceri eğitimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- BarrettT. E. (1985). Clinicalapplication of behavioral social skill straining with children. Psychological Reports, 57, 1183–1186.
- Booth, R. (1990). A short-termpeer model fortreating shyness in college students:anote on exploratorystudy. Psychological Reports, 66, 417- 418.
- Bulkeley, R. &Cramer, D. (1990). Social skills training with youth adolescents. Journal of Youthand Adolescence, 19(5), 451-463.
- Carducci, J.B. & Zimbardo, G.P.(1995). Are you shy? Psychology Today, 28 (6), 34 46.
- Carducci, J.B. (2000). Shyness: The new solution. Psychology Today, 33 (1), 38-46.
- Cheek, J.M. ve Buss, A.H. (1981). Shyness and sociability. Journal of Personality and Social Psychology, 2, 330-339.
- Chung, C. H. &Watkins, D. (1995). Evaluating a social skills traning program for Hong Kong students. Journal of Social Psychology, 135 (4), 527- 528.
- Çelik, H. (2004). İlköğretim okulu yöneticilerinin sosyal beceri yeterlilikleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
- Deniz, M., Hamarta, E., & Ari, R. (2005). An investigation of social skills and loneliness levels of university students with respect to their attachment styles in a sample of Turkish students. Social Behavior and Personality: An İnternational Journal, 33(1), 19-32.
- Ellis, A. (1994) Reason and emotion is psychotherapy. New York, NY: Citadel Press
- Erdal, H. (2003). Çalışan ve çalışmayan kadınların utangaçlıklarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi ) Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Gökçe, S. (2002). Lise öğrencilerinin utangaçlık düzeylerinin yordanması. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi) Gazi Üniversitesi, Ankara.
- Greco, L.A. & Morris, T.L. (2001). Treating childhood shyness and related behavior: empirically evaluated approches to promote positive social interactions. Clinical Child and Family Psychology Review, 4(4), 299- 316.
- Gümüş, A. E. (2002). "Sosyal kaygıyla başa çıkma programının üniversite öğrencilerinin sosyal kaygı düzeylerine etkisi. "Yayınlanmamış Doktora Tezi, Hacetttepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Güngör, A. (2001). Utangaçlık ölçeğinin geliştirilmesi geçerlik ve güvenirlik çalışmaları. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2 (15), 17-22.
- Hasdemir A. (2005) Sosyal beceri eğitiminin lise öğrencilerinin utangaçlık düzeylerine etkisi Yüksek lisans tezi, Ankara, Eylül, 2005
- Haynes -Clements, L.A., Avery, A.W. &Lamke, L.K. (1984). A cognitive- behavioral approch to social skill straining with shy persons. Journal of Clinical Psychology, 40(3), 710713.
- İşcan, C ve İşcan E.N. (1996). Psikodinamik açıdan sosyal fobi: Utancı anlamak. 3P Psikiyatri, Psikoloji, Psikofarmakoloji Dergisi, 4 (1), 23-27.
- Jones, W.H., Briggs, S.R. Smith, T.G. (1986). Shyness: conceptualization and measurement. Journal of Personality and Social Psychology, 51 (3), 629-639.
- Karasar, N. (1998). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara, Nobel Yayın Dağıtım.
- Kashef, Z. (2001). Shy. Essence, 32 (5), 142-148.
- Koçak, A. (2001). Sosyal kaygıyla başa çıkma programının lise öğrencilerinin sosyal kaygı düzeylerine etkisi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Koydemir, S. ve Demir, A. (2008). Shyness and cognitions: An examination of Turkish university students. The Journal o f Psychology, 142 (6), 633-644.
- Kozanoğlu, T. (2006) "Utangaçlıkla baş edebilme sosyal beceri eğitim programının ergenlerin utangaçlık düzeylerine etkisi." (Yüksek lisans tezi), Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana .
- Mercan, Ç. S. (2007). Bilişsel- davranışçı yaklaşımla bütünleştirilmiş sosyal beceri eğitiminin ergenlerin sosyal kaygı düzeyine etkisi (Doktora Tezi), İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Meriç, B. (2007). Boşanmış ailelerdeki ergenlerin uyum düzeylerini ve sosyal becerilerini geliştirmeye yönelik bir grup rehberliği çalışmasının sınanması. Yayınlanmamış Doktora Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Neslitürk, S. ve Deniz, M.E. (2014). Anne değerler eğitimi programının 5-6 yaş çocuklarının sosyal beceri düzeyine etkisi. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 4(4), 103-116.
- Page, M.R. (1990). Adolescent shyness and wellness impairment. Wellness Perspectives, 7 (1), 3-33.
- Sarıca, Arzu Kumru. (2008) "Sosyal beceri programının ergenlerin saldırganlık düzeyine etkisi." (Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi) Mersin Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
- Torun, M. (2008) Sosyal beceri eğitiminin erbaş ve erlerin sosyal beceri düzeyine etkisi (Yüksek lisans Tezi ) - Gazi Üniversitesi.
- Türkçapar, M.H. (1996). Sosyal fobinin biyolojisi. 3P (Psikiyatri, Psikoloji, Psikofarmakoloji) Dergisi, 4 (1), 18-21.
- Uzamaz, F. (2000). Sosyal beceri eğitiminin ergenlerin kişiler arası ilişki düzeylerine etkisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Ünlü, M. (2010). Grupla psikolojik danışmanın ilköğretim ikinci kademedeki öğrencilerin sosyal beceri düzeylerine etkisi. (Master’s thesis) Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal
- Yıldırım, M. (2006) Sosyal beceri eğitiminin lise 2. sınıf öğrencilerinin utangaçlık düzeylerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
- Yüksel, G. (1997). Sosyal beceri eğitiminin üniversite öğrencilerinin sosyal beceri düzeyine etkisi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Zimbardo, G.P. (1977). Shyness: what is it andwhatto do about it. Reading, MA: Addison- Wesley Publishing Company.
- Zolten,K&Long, N (1997). Shyness Department of Pediatrics, University of Arkansas for Medical Sciences. EXTENDED ABSTRACT
