Author :
Abstract
Bu çalışma ortaokul öğrencilerinin okula bağlılık durumlarına ilişkin görüşlerini ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Araştırma nitel araştırma yöntemlerinden olgu bilim deseni ile yürütülmüştür. Çalışma 2021-2022 eğitim öğretim yılında Mardin ilinin Artuklu ilçesine bağlı ortaokullarda öğrenim gören 40 öğrencinin katılımı ile gerçekleştirilmiştir. Çalışmada veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından oluşturulan anket formu kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen veriler içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Araştırma kapsamında ulaşılan bulgular beş tema altında değerlendirilip yorumlanmıştır. Bu temalar: Duyuşsal bağlılık, bilişsel bağlılık, davranışsal bağlılık, ailelerin okula yönelik tutumu ve istenilen okul. Araştırma sonuçlarına göre öğrenciler okula yönelik olumlu duygularla arkadaş ve öğretmen etmenini daha çok ilişkilendirmişlerdir. Öğrenciler okula geliş amaçlarının yeni bilgiler öğrenmek ve meslek sahibi olmak olduğunu belirtmiştir. Öğrenciler kendilerini öğretmenlerine rahat ifade edebilirken okul yöneticilerine rahat ifade edemediklerini belirtmişlerdir. Ayrıca öğrencilerin fiziksel olarak daha donanımlı okullar arzu ettiği sonucuna ulaşılmıştır. Ulaşılan sonuçlar literatür çerçevesinde tartışılıp bu sonuçlara ilişkin araştırmacı ve uygulayıcılara öneriler verilmiştir.
Keywords
Abstract
This study was conducted to investigation the opinions of secondary school students with regard to their school engagement. The research was carried out with the phenomenology pattern, which is the qualitative research method. The study was carried out with the participation of 40 students who are studying in secondary schools in the Artuklu district of Mardin. In this study which is prepared by the researcher, was used as a data collection tool. The data obtained from the research were analyzed with content analysis. The findings attained within the scope of the research were evaluated and interpreted under five themes. These themes: Affective engagement, cognitive engagement, behavioral engagement, parents' attitude towards school, imagined school. According to the results of the research, students mostly associated positive feelings towards to school via the factor of friends and teachers. The students stated that the purpose of coming to school is to learn new information and to have a profession. Students can express themselves to their teachers easily, they cannot express themselves to school administrators in the same way. It has been concluded that students also dream of physically more equipped schools. The results were discussed within the framework of the literature and suggestions were given to practitioners and researchers in regard to these results.
Keywords
- Açılan, B.H. ve Özgenel, M., (2021). Öğretmen yakınlık davranışlarının öğrencilerin okula bağlılık düzeylerine etkisi: Lise ve ortaokul karşılaştırması. Education Sciences, 16 (1), 1308-7274. https://dergipark.org.tr/tr/pub/nwsaedu/issue/59871/806134
- Akın, A., Sarıçam, H., Demirci, İ., Usta, F., Yalnız, A., Yıldız, B., ve Akın, Ü. (2013). Okul bağlılığı Ölçeği’nin Türkçeye uyarlanması ve psikometrik özellikleri. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi Sözlü Bildiri, Boğaziçi Üniversitesi, İstanbul.
- Akman, S. (2013). Lise öğrencilerinin şiddete yönelik tutumları ile okula bağlılık duygusu arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi+. Fatih Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Altuntaş, S. ve Sezer, Ö. (2017). Ortaokul öğrencilerinin okula bağlanmalarının ince- lenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18 (1), 83-97. doı: 10.17679/inuefd.295722
- Antle, B. J. (2004). Factors associated with self-worth in young people with physical disabilities. Health And Social Work, 299 (3), 167-175.
- Arastaman, G. (2009). Lise birinci sınıf öğrencilerinin okula bağlılık (school enga- gement) durumlarına ilişkin öğrenci, öğretmen ve yöneticilerin görüşleri. Pa- mukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (26), 102-112. https://dergipark.org.tr/tr/pub/pauefd/issue/11117/132951
- Arı, R., Üre, Ö. ve Yılmaz, H. (1998). Gelişim ve öğrenme. Mikro Yayınları
- Arslantaş, H., Adana, F., ve Şahbaz, M. (2013). Lise öğrencilerinin atılganlık düzeyleri- nin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 21 (2), 76-84.
- Aslanargun, E. (2007). Okul-aile işbirliği ve öğrenci başarısı üzerine bir tarama çalış- ma. Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9 (18), 119135. https://dergipark.org.tr/tr/pub/manassosyal/issue/49947/640068
- Ayaz, A. (2018). Okula bağlanma ile öğretmenden algılanan özerklik desteği ilişkisinde moti- vasyonun aracı rolü [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi+. Hasan Kalyoncu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Balkıs, M., Duru, E. ve Buluş, M. (2005). Şiddete yönelik tutumların özyeterlik, medya, şiddete yönelik inanç, arkadaş grubu ve okula bağlılık duygusu ile ilişkisi. Ege Eğitim Dergisi, 2(6), 81-97. https://dergipark.org.tr/tr/pub/egeefd/issue/4917/67292
- Baş, N. ve Altun F. (2020). Ortaokul öğrencilerindeki gelecek beklentilerinin açıklan- masında okula bağlılık, okul yaşam kalitesi ve akademik başarının rolü. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24 (1), 197-213. https://dergipark.org.tr/pub/ataunisosbil/issue/53123/682903
- Can, S. (2008). İlköğretim II. kademe öğrencilerinin okula bağlılık düzeylerinin bazı değişkenle- re göre incelenmesi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi+. Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Çengel, M., Totan, T. ve Çöğmen, S. (2017). Okula bağlılık ölçeğinin Türkçeye uyar- lanması. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(4), 1820-1837. doi: 10.17240/aibuefd.2017.17.32772-363966
- Erdoğan, B. A. (2019). Ortaokul öğrencilerinin okula bağlanmalarının okul tükenmişliği ve algılanan anne-baba ve öğretmen akademik katılımı bağlamında incelenmesi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi+. Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Erdoğdu, M. Y. ve Yüzbaş, D. (2018). Lise öğrencilerinin okula bağlılık ile genel öz- yeterlilik düzeyleri arasındaki ilişki. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 32 (3), 205-227. https://dergipark.org.tr/tr/pub/sbe/issue/41366/468489
- Finn, J. D. (1993). School engagement & students at risk. National Center For Education Statistics.
- Fredricks, J. A., Blumenfeld, P., & Paris, A. (2004). School engagement: Potential of concept, state of the evidence. Review Of Educational Research, 74 (1), 59-109.
- Gökdal, Ö. ve Düşünceli, B. (2020). Ergenlerin okula aidiyet duyguları ve başa çıkma stratejilerinin incelenmesi. Trakya Eğitim Dergisi, 10 (3), 815-834. https://hdl.handle.net/20.500.12619/74336
- Gömleksiz, M.N. ve Özdaş, F. (2013). Serbest etkinlikler dersinin etkililiğine ilişkin öğ- retmen görüşleri. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23 (1), 105-118.
- İlgar, M. Z. ve Parlak, K. (2014). Üniversite sınavına hazırlanan öğrencilerin okula bağ- lılık özbilinç ve girişimcilik özellikleri arasındaki ilişki. İZÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 2 (4), 211-241.
- İşeri, E. ve Tabak, B. (2019). Ortaokul öğrencilerinin okula bağlılıklarının okulun özel- likleri ve okulun kişisel değişkenleri açısından incelenmesi. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19 (4), 1217-1231. doi: 10.17240/aibuefd.2019.19.47159-582389
- Jimerson, S. R., Campos, E. & Greif, J. L. (2003). Toward an understanding of definiti- ons and measures of school engagement and related terms. The California School Psychologist. 8 (1), 7-27.
- Karababa, A., Oral, T. ve Dilmaç, B. (2018). Ortaokul öğrencilerinde okula bağlılığın yordanmasında algılanan sosyal destek ve değerin rolü. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 33 (2), 269-279. doi: http://10.16986/HUJE.2017028440
- Karaşar, B. ve Kapçı, E. G. (2016). Lise öğrencilerinde okula bağlanma ve akademik başarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 49 (1), 21-42. doi:10.1501/egifak_0000001373
- Kaya, M. ve Boyraz, C., (2021). Akademik başarı ve okul bağlılığı arasındaki ilişkinin incelenmesi: bir meta analiz çalışması. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23 (1), 148-165. doi: 10.17556/erziefd.731656
- Kızılay, M. (2008). İlköğretim okullarında ikinci kademe öğrencilerin okula bağlılık durumla- rına ilişkin öğrenci ve öğretmen görüşleri *Yüksek Lisans Tezi+. Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Kızmaz, Z. (2006). Okullardaki şiddet davranışının kaynakları üzerine kuramsal bir yaklaşım. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 30 (1), 47-70.
- Köse, E. (2019). Dezavantajlı bölge okullarında öğrenim gören risk altındaki öğrencile- rin okul bağlılıklarını etkileyen faktörler. Eğitim ve Bilim, 44 (199), 321-336. http://dx.doi.org/10.15390/EB.2019.7893
- Mengi, S. (2011). Ortaöğretim 10. ve 11. sınıf öğrencilerinin sosyal destek ve özyeterlik düzey- lerinin okula bağlılıkları ile ilişkisi *Yüksek Lisans Tezi+. Sakarya Üniversitesi, Sos
- Ocak, B. (2004). İlköğretim 4. ve 5. sınıf öğrencilerinin okula ait olma duyguları ve bazı sosyo- demografik özelliklerinin gösterdikleri istenmeyen davranışlarla ilişkisi *Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi+. Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Onuk, T. (2017). Ergenlerde kişilik özelliklerinin sınav kaygısı ve okula bağlanma stilleri üze- rindeki etkisi *Yüksek Lisans Tezi+. Işık Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi.
- Önen, E. (2014). Öğrencinin okula bağlılığı ölçeği: Türk ortaokul ve lise öğrencileri için uyarlama çalışması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 42 (5), 221234. https://dergipark.org.tr/tr/pub/tpdrd/issue/21462/230010
- Özgenel, M. ve Bozkurt, B. N. (2019). Lise öğrencilerinin akademik başarılarını yorda- yan iki faktör: sınıf yönetiminde adalet ve okula bağlılık. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 25 (3), 621-662.
- Şimşek, H. ve Çöplü, F. (2018). Lise öğrencilerinin riskli davranışlar gösterme düzeyleri ile okula bağlanma düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4 (1), 18-30. doi:10.31592/aeusbed.358223
- URL-1: “Okul”. https://sozluk.gov.tr/ (Erişim Tarihi: 16.10.2021)
- Uslu, F. (2012). İlköğretim okulu öğrencilerinin okula yönelik aidiyeti: öğretmen-öğrenci ilişki- si, akran ilişkisi ve aile katılımının rolü *Yüksek Lisans Tezi+. Mersin Üniversitesi, Eğitim Bilimleri, Enstitüsü.
- Ünal, H. ve Çukur, C.Ş. (2011). Okula bağlılık, okulda uygulanan disiplin teknikleri ve okulda mağdurluğun lise öğrencilerinin sapkın davranışları üzerine etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11 (2), 547-570.
- Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Ya- yınevi.
- Yıldırım, C, ve Dönmez, B. (2008). Okul-aile iş birliğine ilişkin bir araştırma (İstiklal İlköğretim Okulu örneği). Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (23), 98-115. https://dergipark.org.tr/tr/pub/esosder/issue/6137/82337
- Yıldırım K. (2009). Uluslararası öğrenci değerlendirme programı (PISA) 2006 yılı verilerine göre Türkiye’de eğitimin kalitesini belirleyen temel faktörler [Yayımlanmamış Doktora Tezi+. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Yılmaz, E., Yıldırım, A. ve Yılmaz, Y. (2016). Ortaokul öğrencilerinde okul tükenmişliği ile okula bağlılık arasındaki ilişkinin incelenmesi. Internatıonal Academıc Rese- arch Congress, January 2016, 791- 803.
- Yörükoğlu, A. (1998). Gençlik çağı. (10.Basım), Özgür Yayınları. Extended Summary Introduction School engagement can be defined as a student's feeling of belonging to the
- the Artuklu district of Mardin province in the 2021-2022 academic year. A questionnai-
