Bu araştırma Türkiye’de okuma stratejileri üzerine yapılmış akademik çalışmaların üst incelemesini içermektedir. İncelemedeki amaç, okuma stratejisi konulu çalışmaların betimsel özelliklerinin, ulaştığı sonuçların ve sunduğu önerilerin neler olduğunu tespit etmektir. Ulusal Tez Merkezi ve dergi veri tabanları bu doğrultuda taranmıştır. Tarama yapılırken yayım dili Türkçe olan ana dilinde okuduğunu anlama odaklı, karma ve nitel yöntemli çalışmalar dikkate alınmıştır. Yabancı dil öğretimi alanında yapılmış, katılımcıları öğretmen adayı, özel eğitim öğretmeni veya öğrencisi olan ve derleme, program, kitap, etkinlik inceleme veya model önerisi türündeki çalışmalar kapsam dışı bırakılmıştır. Eleme sonucunda belirlenmiş olan bu ölçütleri sağlayan 15 çalışma incelemeye tabi tutulmuştur. Bulgular betimsel analiz ve içerik analizi teknikleriyle çözümlenmiştir. Analiz sonunda çalışmalar öncelikle yıl, amaç, yöntem, katılımcı, veri toplama aracı ve veri analizi özelliklerine göre tablo haline getirilmiştir. Çalışmalar “ilişki belirleme”, “durum belirleme” ve “etki belirleme” olmak üzere üç konu başlığında tanımlanmıştır. Çalışmaların sonuçları “okuma stratejilerinin etkileri”, “okuma stratejisi uygulamaları”, “okuma stratejilerinin okuma becerisiyle olan ilişkisi” olarak ifade edilen üç ana kategori altında gruplandırılmıştır. Çalışmaların konuya ilişkin getirdiği öneriler ise “strateji öğretim süreci”, “uygulama örnekleri”, “öğretim programı”, “metin seçimi”, “öğretmen rolleri”, “aile”, “öğretmen eğitimi” ve “gelecek araştırmalar” kategorileri altında listelenmiştir. Araştırma sonuçları, ilgili alanyazın temelinde değerlendirilmiştir.
This study reviewed the Turkish scholarly literature on reading strategies. The review aimed to determine the descriptive features of the studies on reading strategy and their conclusions and recommendations. Accordingly, the study searched the Council of Higher Education (CoHE) National Thesis Center and journal databases. While searching these sources, the study considered articles focusing on reading comprehension in the native language, using mixed and qualitative method-based research, and published in Turkish. However, it excluded those articles in the field of foreign language teaching in which the participants were preservice teachers, special education teachers, and students, and in the scope of compilation, program, book, activity review, or model proposal. Following the elimination, the study identified 15 research articles that met the predetermined reviewing criteria. The findings were analyzed using descriptive analysis, and content analysis techniques. These research articles were tabulated based on publication year, objective, method, participant, data collecting tool, and data analysis aspects after the reviewing process. The review defined these articles under three categories: relationship identification, status assessment, and impact assessment. It grouped the findings of these articles under three main categories: effects of reading strategies, reading strategy practices, and the relationship between reading strategies and reading skills. The review also listed the subject-related recommendations of these articles under the categories of strategy teaching process, best practices (application examples), curriculum, text selection, teacher roles, family, teacher training, and future research. Review findings were also assessed in light of pertinent literature.