Author :
Abstract
Bu araştırma, fen bilgisi öğretmen adaylarının yapay zeka okuryazarlık düzeylerini ve bu düzeylerin çeşitli demografik değişkenlere göre farklılık gösterip göstermediğini incelemeyi amaçlamaktadır. Nicel araştırma desenlerinden betimsel tarama modeliyle yürütülen çalışmanın örneklemini, Türkiye’nin yedi coğrafi bölgesindeki devlet üniversitelerinde öğrenim gören toplam 327 dördüncü sınıf öğretmen adayı oluşturmuştur. Veri toplama aracı olarak, demografik bilgileri içeren kişisel bilgi formu ile Yapay Zeka Okuryazarlığı Ölçeği kullanılmıştır. Bulgular, öğretmen adaylarının yapay zeka okuryazarlık düzeylerinin genel olarak orta düzeyde olduğunu, ancak bilme-anlama, uygulama-değerlendirme ve etik farkındalık alt boyutlarında anlamlı farklılıklar bulunduğunu ortaya koymuştur. Özellikle yapay zekâ uygulamalarını daha sık kullanan bireylerin okuryazarlık düzeyleri daha yüksek bulunmuş, ancak fen derslerinde yapay zekâ kullanımının bu yeterliğe katkı sağlamadığı gözlemlenmiştir. Cinsiyet değişkenine göre anlamlı bir fark tespit edilmezken; akademik başarı ve lise türü gibi değişkenlerin bazı alt boyutlarda etkili olduğu belirlenmiştir. Araştırma, öğretmen yetiştirme programlarında yapay zekaya ilişkin kavramsal, pedagojik ve etik yeterliklerin bütüncül biçimde kazandırılması gerektiğini vurgulamaktadır.
Keywords
Abstract
This study investigates the artificial intelligence (AI) literacy levels of pre-service science teachers and examines whether these levels differ according to certain demographic factors. Adopting a quantitative approach through the descriptive survey model, the study was conducted with 327 fourth-year pre-service teachers from public universities across Turkey’s seven geographical regions. Data were gathered using a personal information form and an AI literacy scale. Findings indicated that participants had moderate AI literacy levels overall. Significant differences emerged in the knowledge-understanding, application-evaluation, and ethical awareness sub-dimensions. Those who frequently used AI applications exhibited higher literacy, while integrating AI into science classes did not appear to enhance this competence. Gender did not yield significant differences, but academic achievement and high school background influenced specific sub-dimensions. The study highlights the need to incorporate conceptual, pedagogical, and ethical AI competencies into teacher education curricula to better prepare future educators for AI-integrated learning environments.
