Author:
Abstract
Bu araştırmanın amacı, okul müdürlerinin kişilik özellikleri ve denetim odaklarına yönelik algıları ile öğretmenlerin okul etkililiğine yönelik algıları arasındaki ilişkilerin ortaya çıkarılmasıdır. Araştırmada, Erzurum il merkezi Aziziye, Palandöken ve Yakutiye yerleşim merkezlerinde, oranlı eleman örnekleme yöntemiyle seçilen 54 okul müdürü, 516 öğretmenlik bir örneklem grubu üzerinde çalışılmıştır.Tarama modelinde, nicel yöntem kullanılarak gerçekleştirilen bu çalışmada Algılanan Okul Etkiliği Ölçeği(AOEÖ) (Se-İndex), Rotter İç Dış Kontrol Odağı (RİDKO) Ölçeği ve Sıfatlara Dayalı Kişilik Testi (SDKT) olmak üzere üç farklı ölçek kullanılmıştır. SPSS programında yapılan analizler sonucunda okul müdürlerinin kişilik özelliklerini yüksek düzeyde olumlu ve kendilerini daha çok iç denetim odaklı olarak algıladıkları bulgusuna ulaşılmıştır. Öğretmenler ise görev yaptıkları okulun etkililiğini orta seviyenin biraz üzerinde bulmuşlardır. Araştırmanın en önemli bulgusu ise okul müdürlerinin denetim odağı puanları ile öğretmenlerin okul etkililiğine yönelik algıları arasında ters yönde, orta düzeyde bir ilişkinin olduğudur. Okul müdürlerinin denetim odağı içselleştikçe okul etkililiği artmıştır. Diğer önemli bir bulgu ise okul yöneticilerinin kişilik özellikleri ile okul etkililiği arasında anlamlı bir ilişkiye rastlanmamıştır.
Keywords
Abstract
The aim of this study is to reveal the relation between school principals’ personality traits and their perceptions of locus of control and teachers’ perceptions of school effectiveness. A sample group of 54 school principals and 516 teachers, who were chosen by the proportional sampling method, was examined for the study in the metropolitan districts of Aziziye, Palandöken and Yakutiye in Erzurum city center. In this study, which was conducted in the scanning model using a quantitative method, three separate scales were used, namely the Perceived School Effectiveness Index (Se-Index), the Rotter Internal/External Locus of Control Scale, and the Personality Test Based on Adjectives. At the end of the analyses performed in the SPSS software, it was revealed that school principals perceived their personality traits to be highly positive and themselves to be mostly internal control-oriented. Teachers, on the other hand, found the effectiveness of the school they work at to be slightly above the intermediate level. The most important finding of the study, however, is that there is a negative, intermediate-level relation between school principals’ scores the locus of control and teachers’ perceptions of school effectiveness. The school effectiveness increases as school principals’ locus of control becomes internalized. Another important finding is that no significant relation was determined between personality traits of school principals and school effectiveness.