Author :
Abstract
Erken çocukluk döneminde akranlarıyla olumlu ilişkiler geliştirme çocukların sosyal gelişimleri için önemlidir. Bu dönemde gözlemlenen zorbalık eğilimli davranışların bireyin ileriki yaşamında bu davranışı gösterme sıklığı ile ilgili ipuçları vermesi açısından önemli görülmektedir. Buradan hareketle erken çocukluk döneminde çocukların zorbalık yönelimli davranışlarının ne düzeyde olduğu bu araştırmanın inceleme konusunu oluşturmaktadır. Araştırmanın çalışma grubunu Düzce ilinde yer alan random (tesadüfî örneklem) yöntemi ile seçilen Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığına bağlı gündüz bakımevi ve kreşlerinde eğitim ve bakım hizmeti gören yaşları 24-36 ay arasında değişen 50 adet çocuk oluşturmaktadır. Veriler, ‘Kişisel Bilgi Formu’ ve ‘Zorbalık Yönelim Mülakat/Etkinlik Formu’ kullanılarak toplanmıştır. Görüşme/etkinlikler sonucunda alınan veriler içerik analizi kullanılarak belirlenen kriterlere göre incelenmiş ve yorumlanmıştır. Elde edilen verilere göre, parçalanmış ailede yaşayan çocuklar, aile içi şiddete veya çocuk ayrımcılığına maruz kalmış çocuklar ile çalışan anne babaların çocuklarının diğer çocuklara oranla zorbalık yönelimli davranış düzeylerinin daha yüksek olduğu görülmüştür. Araştırma sonucunda; çocukların zorbalık yönelim düzeyleri ile diğer gelişim özellikleri arasındaki ilişkinin de incelenmesi ve çocukların zorbalık eğilimli davranışlarının erken fark edilerek önlemsel faaliyetlerin uygulanmasına yönelik öneriler geliştirilmiştir.
Keywords
Abstract
In early childhood term, developing positive relationships with peers is important for the child's social development. Obsessive behaviors observed during this period are important in terms of giving clues about the frequency of showing this behavior in the individual's future life. The level of bullying-oriented behaviors of children aged 24-36 months is the subject of this research. The study group of the study group consisted of 50 children aged between 24-36 months who were educated and cared for in day nurseries and kindergartens affiliated to the Ministry of Family and Social Policy selected by random (random sampling) method in Düzce province. Data were collected using the Personal Information Form and Bullying Orientation Interview/Activity form. The data obtained as a result of the interviews/activities were analyzed and interpreted according to the criteria determined using the content analysis. It has been found that children who are living in fragmented families, children who are exposed to domestic violence or child discrimination, and working parents have higher bullying orientations than other children. As a result of the research, it was deemed appropriate to investigate the relationship between bullying attitudes of children and other developmental characteristics and to repeat the research by supporting the development of children supported.
Keywords
- Akgün, S. (2005). Akran zorbalığının anne-baba tutumları ve anne-baba ergen ilişkisi açısından değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. Alikaşifoğlu, M., Ercan, O. (2007). Çocuklar çağında kabadayılık /zorbalık davranışları: Hekimler açısından anlamı. Türk Pediyatri Araştırma Dergisi, 42, 19-25.
- Ando M, Asakura T. (2005). Psychosocial influences on physical, verbal and indirect bullying among Japanese early adolescents. Journal of Early Adelescence, 25(3), 268–90.
- Anselmi, L., Piccinini, C. A., Barros, F. C., Lopes, R. S. (2004). Psychosocial determinants of behaviour problems in Brazilian preschool children, Journal of Child Psychology and Psychiatry, 45(4), 779-788.
- Atıcı, M. (2004). İlköğretim öğrencilerinin davranış problemleriyle baş etme konusunda öğretmen-psikolojik danışman işbirliğine ilişkin görüşlerin karşılaştırılması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3 (23), 55-64).
- Baldry, A. C. (2003). Bullying in schools and exposure to domestic violence. Child Abuse and Neglect, 27(7), 713-732.
- Baldry, A. C., Farrington, D. P. (2000). Bullies and delinquents: Personal characteristics and parental styles. Journal of Community and Applied Social Psychology 10 (1), 17-31.
- Banks, R. (1997). Bullying in schools. (ERIC Document Reproduction Service No. ED407154).
- Bayraktar, F. (2009). Ergenlerin zorba ve kurban davranışlarında birey, aile, akran ve okula dair özelliklerin rolü: Bütüncül bir model önerisi. Yayınlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
- Beane, A. L. (2005). The bully free classroom over 100 tips and strategies for teachers K-8. Minneapolis, MN: Free Spirit Publishing.
- Beautrais, A. L., Fergusson, D. M., Shannon, F. T. (1982). Family life events and behavioral problems in preschool- aged children, Pediatrics, 70(5), 774-779.
- Bernstein, J. Y., Watson, M. W. (1997). Children who are targets of bullying. A victim pattern. Journal of Interpersonal Violence, 12 (4), 483-498.
- Borntrager, C., Davis, J. L., Bernstein, A. ve Gorman, H. (2009). A cross-national perspective on bullying. Child Youth Care Form, 38, 121-134.
- Bram. (2004). Çocuklarda görülen davranış sorunları ve özel eğitim gerektiren durumlar, Bursa Rehberlik ve Araştırma Merkezi, http://www.mustafagullu.com.tr/DAVRANIS_SORUNLARI.doc,(Erişim Tarihi: 21.05.2016)
- Byrne, B. (1995). Coping with bullying in schools. London: Cassell.
- Craig W, Harel-Fisch Y, Fogel-Grinvald H, Dostaler S, Hetland J, Simons-Morton B, Molcho M, de Mato MG, Overpeck M, Due P, Pickett W, (2009). HBSC Violence & Injuries Prevention Focus Group, HBSC Bullying Writing Group. A cross-national profile of bullying and victimization among adolescents in 40 countries. International JournaL of Public Health, 54, 216-224.
- Craig, W. M., Pepler, D. J. (2003). Identifying and targeting risk for involvement in bullying and victimization. Canadian Journal of Psychiatry, 48, 577-582.
- Çetinkaya, S., Nur, N., Ayvaz, A., Özdemir, D., Kavakcı, Ö. (2009). Sosyoekonomik durumu farklı üç ilköğretim okulu öğrencilerinde akran zorbalığının depresyon ve benlik saygısı düzeyiyle ilişkisi. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 10, 151-158.
- Çetin, Z., Özözen-Danacı, M. (2017). Investigation with regard to school maturity of human figure drawings of children whose 48-60 monthly. International Journal of Development Research, 7 (2), 11555-11560.
- Çetin, Z., Özözen-Danacı, M. (2016). A multivariate examination of the child abuse potential of parents with children aged 0-6. Eurasian Journal of Educational Research. 66, 71-86.
- Çınkır, Ş., Karaman-Kepenekci, Y. (2003). Öğrenciler arası zorbalık. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 34, 236-253.
- Dölek, N. (2001). İlk ve orta öğretim okullarındaki öğrenciler arasında zorbacı davranışların incelenmesi ve zorbalığı önleme tutumu programının etkisinin araştırılması. Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Eliot, M., Cornell, D. (2006). The effect of parental attachment on bullying in middle school. https://pdfs.semanticscholar.org/746b/6a88096c4cb31102f6cccd202ac21e5771c5.pdf
- Faris, R., Felmlee, D. (2011). Status struggles: Network centrality and gender segregation in same- and cross-gender agression. American Sociological Review 76, 48-73.
- Finnegan, R. A., Hodges, E. V., Perry, D. G. (1996). Victimization by peers: Associations with children’s reports of mother-child interaction. Journal of Personality and Social Psychology, 4(75), 1076-1086.
- Fox, C. L., Boulton, M. J. (2005). The social skills problems of victims of bullying: Self, peer and teacher perceptions. British Journal of Edicational Psychology, 75, 313-328.
- Gökler, R. (2009). Okullarda akran zorbalığı. Uluslar arası İnsan Bilimleri Dergisi, 6 (2), 511- 537.
- Gültekin, Z., Sayıl, M. (2005). Akran zorbalığını belirleme ölçeği geliştirme çalışması. Türk Psikoloji Yazıları, 8 (15), 47-61.
- Gürşimsek, I., Girgin, G., Harmanlı, Z., Ekinci, D. (2006). Annenin ruhsal belirtileri ile 5-6 yaş dönem çocuklarının davranış problemleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Aile ve Toplum, 11 (6), 9-18.
- Hay, D. F. (2006). Yours and mine: Toddlers’ talk about possessions with familiar pers. British Journal of Developmental Psychology, 24, 39-52.
- Holmes, J. R., Holmes-Lonergan, H. A. (2004). The bully in the family: Family influences on bullying. (Ed. Sanders, C.E. ve Phye, G.D.). Bullying: Implications for the classroom. San Diego: Elsevier Academic Press.
- Holt, M. K., Espelage, D. L. (2007). Perceived social support among bullies, victims, and bully- victims. Journal of Youth Adolescence, 36, 984-994.
- Hughes, G. (2005). The Relationship between bullying and achievement; a study of related school and family factors. Master Thesis, The Universty of Calgary, Alberta, Canada.
- Kandır, A. (2000). Öğretmenlerin 5-6 yaş çocuklarında görülen davranış problemlerine ilişkin bilgi ve tutumları. Gazi Üniversitesi Mesleki Eğitim Fakültesi Dergisi, 2 (1), 42-50.
- Kochenderfer, B. J., Ladd, G. W. (1997). Victimized children’s responses to peers’ aggression: Behaviors associated with reduced versus continued victimization. Development and Psychopathology, 9, 59-73.
- Kutlu, F., Aydın, G. (2010). Akran zorbalığı ölçek geliştirme ön çalışması: Kendini bildirim formu. Türk Psikoloji Yazıları, 25, 1-12.
- Ladd, G, W., Kochenderfer-Ladd, B., Coleman, C. C. (1996). Friendship quality as a predictor of young children’s early school adjustment. Child Development, 67, 1103-1118.
- Macklem, G. L. (2003). Bullying and teasing: Social power in children’s groups. New York: Kluwer Academic/Plenum.
- Mayseless, O., Wiseman, H., Hai, I. (1998). Adolescents’ relationships with father, mother, and same-gender friend. Journal of Adolescent Research, 13 (1), 101–123.
- Mynard, H., Joseph, S. (2000). Development of the multidimensional peer-victimization scale. Aggressive Behavior, 26, 169-178.
- Myron-Wilson, R., Smith, P. K. (1998). Attachment influences on bullying. Yayınlanmamış bildiri. British Psychological Society Developmental Annual Conference. Lancester: University of Lancester.
- Neary, A., Joseph, S. (1994). Peer victimisation and its relationship to self concept and depression among schoolgirls. Personality and Individual Differences, 16, 183-186.
- Oliver, R., Hoover, J. H., Hazler, R. (1994). The perceived roles of bullying in small town midwestern scools. Journal of Counseling and Development, 72, (4), 416-419.
- Olweus, D. (1980). Familial and Temperamental Determinants of Aggressive Behavior in Adolescent Boys: ACasual Analysis. Developmental Psychology 16, 644-660.
- Olweus, D. (1999). Sweden. In P. K. Smith, Y. Morita, J. Junger-Tas, D. Olweus, R. Catalano & P. Slee (Eds.), The nature of school bullying: A cross national perspective London and New York: Routledge.
- Olweus, D. (2005). Bullying at school. Australia, Oxford: Blackwell.
- Özdemir, M. (2010). Nitel veri analizi: Sosyal bilimlerde yöntembilim sorunsalı üzerine bir çalışma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11 (1), 323- 343.
- Özözen Danacı, M., İpek Yükselen, A. (2014). The effect of child activity on the habituation attitude of reading book which of child's parents. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 157, 1207-1213.
- Patchin, J. W., Hinduja, S. (2011). Traditional and nontraditional bullying among youth: A test of general strain theory. Youth and Society 43, 727-751.
- Pekel-Uludağlı, N., Uçanok Z. (2005). Akran zorbalığı gruplarında yalnızlık ve akademik başarı ile sosyometrik statüye göre zorba/ kurban davranış türleri. Türk Psikoloji Dergisi, 56, 77-92.
- Pellegrini, A. D. (2002). Bullying, victimization, and sexual harassment during the transition to middle school. Educational Psychologist, 37 (3), 151-163.
- Pişkin M., Ayaz T. (2011). Akran zorbalığı ölçeği: Çocuk formu. Akademik Bakış Dergisi, Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler E- Dergisi, 23, 1-12.
- Pişkin, M. (2002). Okul zorbalığı: Tanımı, türleri, ilişkili olduğu faktörler ve alınabilecek önlemler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 2 (2), 531-562.
- Rigby, K. (2002). New perspectiveson bullying. London: Jesica Kingsley.
- Sanders, C. E., Phye, G. D. (2004). Bullying. Implications for the Classroom, Elsevier Academic Pres, USA.
- Schwartz, D. , Dodge, K. A., Coie, J. D. (1998). Social-cognitive and behavioral correlates of aggression and victimization in boys’ play groups. Journal of Abnormal Child Psychology, 26, 431-440.
- Sezer, Ö. (2006). Okul öncesi dönemde bulunan çocuklarda sık rastlanan uyum ve davranış bozuklukları ve bu bozukluklara ilişkin öğretmenlerin görüşleri. Marmara Üniversitesi Eğitim Fakültesi 1. Uluslararası Okulöncesi Eğitim Kongresi Bildiri Kitabı, III. Cilt, s. 280-293, İstanbul: YA-PA Yayınları.
- Smith, P. K., Myron-Wilson, R. (1998). Parenting and school bullying. Clinical Child Psychology and Psychiatry, 3 (3), 405-417.
- Smokowski, P. R., Kopasz, K. H. (2005). Bullying in schools: An overview of types, effects, family characteristics, and intervention strategies. Children and School. 27 (2), 101-110.
- Stassen-Berger, K. (2007). Update on bullying at school: Science forgotten? Developmental Review, 27 (1), 90-127.
- Stevens, I., Bourdeaudhuij, I. D., Van Oost, P. (2002). Relationship of the family environment to children’s involvement in bully/victim problem at school. Journal of Youth and Adolescence, 31 (6), 419-428.
- Turgut, A. (2005). The relationship between bullying tendecy, parental acceptance- rejection, and self-concept among seventh grade students. Yüksek Lisans Tezi, Boğaziçi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Uysal, H., Dinçer, Ç. (2011). Okul öncesi dönemde karşılaşılan fiziksel ve ilişkisel saldırganlığın bazı değişkenler açısından incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 38 (169), 328-345.
- Whitney, I., Smith, P. K. (1993). A survey of the nature and extent of bullying in junior, middle and secondary schools. Educational Research, 35, 3-25.
- Williams, K., Chambers, M., Logan, S., Robinson, D. (1996). Association of common health symptoms with bulling in primary school children. British Medical Journal, 313, 17-19.
- Yaman, E. (2010). Psikoşiddete (mobbinge) maruz kalan öğretim elemanlarının örgüt kültürü ve iklimi algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 10 (1), 547-578.
- Yaman, E., Eroğlu, Y., Peker, A. (2011). Başa çıkma stratejileriyle okul zorbalığı ve siber zorbalık. Kaknüs Psikoloji Yayınları, İstanbul.
- Yıldırım, A., Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (6. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- You, S., Furlong, M. J., Felix, E., Sharkey, J.D. Tanigawa, D., Green, J.G. (2008). Relations among school connectedness, hope, life satisfaction and bully victimization. Psychology in the Schools, 45 (5), 446-460.
- Ziyalar, A. (1984). Okulöncesi çocuklarda kötü alışkanlıklar ve davranış bozuklukları, Aile ve Çocuk Dergisi Konferansları, 4, 228-238. EXTENDED ABSTRACT
