BAKIM REHABİLİTASYON MERKEZLERİNDE OTİZM SPEKTRUM BOZUKLUĞU OLAN BİREYLERLE ÇALIŞAN BAKIM ELEMANLARININ KARŞILAŞTIKLARI SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
Author :
Abstract
Bu araştırma yatılı kurumda otizm spektrum bozukluğu olan bireylerle (OSB) çalışan bakım elemanlarının OSB’li bireylerle çalışırken yaşadıkları problemler ve bu problemlere çözüm önerileri geliştirmeyi amaçlamıştır. Bu amaçla İstanbul Bakım Rehabilitasyon ve Aile Danışma Merkezinde çalışan on beş bakım elemanıyla görüşülmüştür. Araştırmada yarı yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılmıştır. Bakım elemanlarına beş adet açık uçlu soru sorulmuştur. Sorular betimsel analiz yöntemiyle analiz edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre bakım elamanlarının OSB’li bireylerle çalışırken büyük çoğunluğu OSB’li çocuklarla çalışırken fiziksel olarak kendilerini yetersiz hissettikleri, psikolojik sorunlar yaşadıkları ve bundan dolayı sinirli, gergin, stresli, yorgun oldukları ve bununda günlük yaşamlarını olumsuz etkilediğini belirtmişlerdir. Bunlara ek olarak bakım elemanlarının büyük çoğunluğu aldıkları maaştan memnun olduklarını belirmişler, çocuklara nasıl davranacakları konusunda ise bilgi eksikliği hissettiklerini ifade etmişlerdir. Bu sebepten dolayı çalışan bireylere hizmet içi eğitim verilebilir.
Keywords
Abstract
The aim of this research was to find out the problems that the caregivers face while working with the autism spectrum disorder in the boarding institution and suggest solutions for these problems. For this purpose, fifteen caregivers working in the Istanbul care rehabilitation and family counselling canter were interviewed. Semi-structured interview method was used in the research. The caregivers were asked five open-ended questions. The results were analysed by descriptive analysis. For this purpose, fifteen caregivers working in the Istanbul care rehabilitation and family counselling center were interviewed. According to the research results, it has been seen that the caregivers have some problems while working with the kids with OSB. They have stated that they don't know how to treat them properly, they feel physically inadequate, they have some psychological problems and therefore they become angry, nervous, stressed and tired, and these all have negative effects on their daily lives. In addition to these, the vast majority of caregivers stated that they were satisfied with the salary they received, they stated that they felt lack of knowledge about how they would treat children. In this way, in-service training can be given to working people.
Keywords
- Bahar, A. ve Parlar, S. (2007). Yaşlılık ve evde bakim. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi 2(4): 32- 9.
- Bell, J. (2005). Doing your research project : A guide for first-time researchers in education, health and social science (4th edition). Berkshire: McGraw-Hill Education.
- Berk, L. E. (2004). Development Through The Lifespan. USA: Allyn and Bacon.
- Brewer, L. (2001) Gender socialization and the cultural construction of elder caregivers. Journal of Aging Studies, 15(3), 217-235.
- Büyüköztürk, Ş., Çakmak E.K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F., (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemler. 3.Baskı. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
- Çopuroğlu, Y. C. ve Mengi, A. (2014). Toplumsal dışlanma ve otizm. Turkish Studies, 9(5), 607-626.
- Creswell, J. W., (2005). Educational Research: Planning, Conducting, and Evaluating Quantitative and Qualitative Research. New Jersey: Merrill.
- Danış, M. Z. ve Genç, Y. (2011). Kurumsal bakım elemanlarının genel özellikleri ve yaşadıkları sorunlar. Yalova Sosyal Bilimler Dergisi, 2, 170-183.
- Darıca, N., Abidoğlu, Ü. ve Gümüşçü, Ş. (2000). Otizm ve Otistik Çocuklar. Ankara: Özgür Yayınları.
- Denscombe, M. (2007). Good Research Guide. Buckingham: Open University Press.
- Dodd, S. (2005). Understanding autism. Australia: Elsevier. http://books.google.com.tr Erişim tarihi: 01 Aralık 2017.
- Dökmen, Z. (2012). Yakınlarına bakım verenlerin ruh sağlıkları ile sosyal destek algıları arasındaki ilişkiler. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(1), 3-38.
- Genç, Y. ve Barış, İ. (2015) Yaşlı bakim hizmetlerinde çağdaş yaklaşim: kurumsal bakim yerine evde bakim hizmetlerinin güçlendirilmesi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(10), 36-57.
- Genç, Y. ve Daniş, Z. (2011). Kurumsal bakim elemanlarinin genel özellikleri ve yaşadiklari sorunlar. Yalova Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21, 170-183.
- Havens, B. (1999). World Health Organization. Home-Based and Long-Term Care, Home Care Issues and Evidence. WHO Technical Report Series 898
- Heflin, L. J. and Simpson, R. L. (1998). Interventions for children and youth with autism. Prudent choices in a world of exaggerated claims and empty promises. Part I: Intervention and treatment option review. Focus on Autism and Other Developmental Disabilities,13, 194-211.
- Heward, W. L. (2009). Exceptional Children: An Intorduction To Special Education (9th ed.). Upper Saddle River, NJ: Merrill/Pearson Education.
- Karahan, A. ve Güven, S. (2002). Yaşlılıkta evde bakım. Türk Geriatri Dergisi, 5(4), 155-159.
- Kasuya, R., Polgar-Bailay, P. and Takeuchi, R. (2000) Caregiver burden and burnout: a guide for primary care physicians. Postgraduate Medicine, 108(7), 119-123.
- Kıral, K. (2011). Demans hasta yakınlarında depresyon ve yaşam doyumu: bilişsel duygu ayarlama, sosyal destek ve adil dünya inancı ilişkisi. Yüksek Lisans tezi, Mersin: Mersin Üniversitesi.
- Kocaoğlu, Y. (2014). Bakım hizmetleri kalite standardı (BHKS) değerlendirme ve değerlendirici rehberi. Bakım Hizmetleri ve Kalite Standartları Alanda Uygulama ve Değerlendirme Çalışması-III.
- Korkmaz, B. (2003). Otizm. A. Kulaksızoğlı (Der). Farklı Gelişen Çocuklar, İstanbul: Epsilon Yayıncılık, 81-115.
- Kuhn, R. and Cahn C. H. (2004). Eugen Bleuler's concepts of psychopathology. Hist Psychiatry, 15 (3), 361–366.
- Lidell, E. (2002). Family support a burden to patient and caregiver. European Journal of Cardiovascular Nursing, 1, 149-152.
- Oğlak, S. (2008). Evde Bakım Hizmetleri ve Bakım Sigortası (Ülke Örnekleri ve Türkiye). Hatay: İskenderun Belediyesi Kültür Yayınları.
- Paksoy, M. (2002). Çalışma Ortamında İnsan ve Toplam Kalite Yönetimi. İstanbul: Santay Yayınevi.
- Seyyar, A. (2013). Engelli ve Yaşlı Hizmetlerinde Sosyal Bakım. İstanbul: Rağbet Yayınları.
- Siegel, B. (2003). Helping Children With Autism Learn: Treatment Approaches For Parents And Professionals. New York: Oxford Universty.
- Sönmez, A. ve Özgöbek, R. (2014). BHKS alanda uygulama ve değerlendirme çalışmaları, bakım hizmetleri ve kalite standartları alanda uygulama ve değerlendirme çalışması. III. Bildiri Kitapçığı. 15-18 Aralık, İzmir.
- Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü Özürlülerin Bakımı (2010) Rehabilitasyonu ve Aile Danışmanlığı Hizmetlerine Dair Yönetmelik, (SHÇEK).
- T.C. Millî Eğitim Bakanlığı (2008). Çıraklık ve yaygın eğitim genel müdürlüğü, hasta ve yaşlı hizmetleri engelli bakım elemanı modüler programı (yeterliğe dayalı).
- Thomé B., Dykes, A. K. ve Hallberg, I. R. (2003). Home care with regard to definition, care recipients, content and outcome: systematic literature review. J Clin Nurs. 12(6),860-72.
- Tümüklü, A. (2000). Egitim bilim arastımalarında etkin olarak kullanılabilecek nitel bır arastırma teknigi: görüşme. Kuram ve Uygulamada Egitim Yönetim, 20 543-559.
- Webber, J. ve Scheuermann, B. (2008). Educating Students With Autism: A Quick Start Manual. Austin: Proed an international Publisher.
- Westwood, P. (2011) Commonsense Methods For Children With Special Educational Needs. London: Routledge.
- Yalçın, Ş. (2017). Otizmli bireyin sosyalleşmesi için yeni yaşam modeli “umut evleri”. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Üsküdar Üniversitesi Sağlık Bilimler Enstitüsü.
- Yaşar, F. (2008). Kronik obstrüktif akciğer hastalığı olan bireylerin primer bakım vericilerinin gereksinimleri, bakım verme yükü ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Yüksek Lisans tezi, Başkent Üniversitesi, Ankara..
- Yavuz, M. (2016). Otizm spektrum bozukluğu olan çocuklara ev içi becerilerin öğretiminde videoyla model olma ile videoyla ipucu yöntemlerinin etkililiğinin ve verimliliklerinin karşılaştırılması. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Gazi üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Yavuz, M. (2017). Kaynaştırma uygulamalarında çalışan öğretmenlerin kaynaştırma yeterlilik düzeylerini bazı değişkenler açısından incelemesi. İNESJORNAL, 4(11), 401-415
- Yavuz, M. (2018). Examination of the Job Satisfaction of Teachers Working With Individuals in Need of Special Education With Regard to Certain Variables. Journal of Education and Training Studies, 6 (7) 73-85. doi:10.11114/jets.v6i7.3228
- Yavuz, M. ve Özgür, H. (2016). Otistik spektrum bozukluğu olan öğrencilerle çalışan öğretmenlerin mesleki tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(2), 47-67.
- Yıldırım, A. H. (2012). Türkiye’deki bakım modelleri. I. Uluslararası Katılımlı Yaşlı Bakım Modelleri ve Rehabilitasyon Turizmi ve III. Geriatrik Fizyoterapi Kongresi, 21 - 23 Kasım. İzmir / Türkiye.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008) Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin. EXTENDED ABSTRACT
