YAŞAM BOYU ÖĞRENME KAPSAMINDA EBEVEYNLER İÇİN GELİŞTİRİLEN AİLE KATILIMLI EĞİTİM PROGRAMI ARAŞTIRMALARININ GÖZDEN GEÇİRİLMESİ (2015-2018)
Author :
Abstract
Bu araştırmada, 2015-2018 yılları arasında Türkiye’de 2-6 yaş dönemi çocuğa sahip ebeveynler için geliştirilen aile katılımlı eğitim programlarıyla ilişkili tez ve makale çalışmalarının gözden geçirilmesi amaçlanmıştır. Araştırmada Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Ulusal Tez Merkezi, Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi (ULAKBİM) veri tabanları taranmış konuyla ilgili tez çalışmaları ve hakemli dergilerde yayınlanmış makaleler olmak üzere toplam 30 araştırmaya ulaşılmıştır. Elde edilen çalışmalar iki kategoride incelenmiştir. Bunlar “Aile Katılımlı Eğitim Programıyla İlgili Makaleler” kategorisinde 17 makale, “Aile Katılımlı Eğitim Programıyla İlgili Tezler” kategorisinde 2 tanesi doktora düzeyinde, 11 tanesi yüksek lisans düzeyinde olmak üzere toplam 13 tez yer almaktadır. Ana tema çocuk ve aile eğitimi araştırmaları olarak belirlenmiştir. Alt temalar ise kaynak, araştırmanın amacı, yöntem, katılımcılar ve özellikleri, veri toplama araçları ve bulgular olarak belirlenmiştir. Sonuçlar yüzdelik ifadeler olarak yorumlanarak verilmiştir.
Keywords
Abstract
This research aims to review articles and thesis written in Turkey during 2015-2018 regarding family involvement educational programs developed for parents of 2-6 years old children. A total of 30 theses and articles which were published in journals with citation index were reached regarding the topic, in the The Council of Higher Education (YOK), National Thesis Center, Turkish Academic Network and Information Center (ULAKBİM) databases. These studies were categorised into two, namely “Articles Regarding Family Involvement Educational Programs”, and “ Theses Regarding Family Involvement Educational Programs”. The first category included 17 articles, and the latter included 13 theses; two of them being the PhD theses, and 11 of them being the masters theses. The main theme was determined as child and family education research whereas the sub themes were resources, the aim of the research, participants and their characteristics, data collection tools, and findings. The results were given in percentages and discussions were extended.
Keywords
- Akgün, E., Yılmaz, E., Arık, B.(2017). Müze ortamında anne-çocuk etkileşimi: bir pilot çalışma. Akdeniz İnsani Bilimler Dergisi, 7,1,15-24.
- Aktaç. Ş.(2016). Okul öncesi çağ çocuklar için aile katılımlı beslenme eğitim modelinin geliştirilmesi ve çocukların beslenme bilgi ve davranışları üzerine etkisinin değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Başkent Üniversitesi, Ankara.
- Atan, A., Buluş.,M.(2018). Aile iletişim becerileri psikoeğitim programının 5-6 yaş çocukların sosyal duygusal uyumuna etkisi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 44,213-230.
- Ay, F., Şahan, G. (2018). Aile eğitimi kurslarının yetişkin eğitimi bağlamında etkililiğinin değerlendirilmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11,66-86.
- Bedel, F.(2017). Anne eğitimi programının özel gereksinimli çocukların annelerinin çocuk yetiştirme tutumlarına ve çocuklarıyla ilişkisine etkisinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Selçuk üniversitesi, Konya.
- Biber, K., Ural, O.(2016). Portage erken eğitim programının 5–6 yaş çocuklarının gelişimleri ile aile katılım düzeyleri üzerindeki etkisi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 12,6, 1181-1204.
- Boz, M., Uludağ,G., Tokuç,H.(2018). Aile katılımlı sosyal beceri oyunlarının okul öncesi dönemdeki çocukların sosyal becerilerine etkisi. GEFAD, 38,1,137-158.
- Ceylan, R., Yiğitalp, N.(2018). Aile katılımlı ve aile katılımsız sosyal beceri eğitiminin çocukların sosyal becerilerine etkisi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(6) 1119–1127.
- Çetinkaya, H. (2017). Okul öncesi eğitim kurumuna devam eden 4-6 yaş grubu çocukların annelerine yönelik bir aile katılımı programı önerisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi, Ankara.
- Programı Araştırmalarının Gözden Geçirilmesi (2015-2018)
- Erdoğan, Işıkoğlu, N., Şimşek, Z,C., Canbeldek, M. (2017). Ev merkezli diyaloğa dayalı okumanın 4-5 yaş çocuklarının dil gelişimine olan etkileri. GEFAD. 37, 2, 789-809.
- Erdiller, B. Z. (2010). Erken çocukluk eğitiminde temel kuram ve yaklaşımlar. H. İ. Diken (Eds.), Erken çocukluk eğitimi (s. 56-90). Ankara: Pegem Yayınları.
- Erkan, S.(2013). Aile ve aile eğitimiyle ilgili temel kavramlar. Temel, F. ,Z., (Eds) içinde, Aile Eğitimi ve Erken Çocukluk Eğitiminde Aile Katılımı Çalışmaları (s.1-48). Anı Yayıncılık, Ankara.
- Erol, A.(2016). Proje yaklaşımına dayanan aile katılımlı çevre eğitimi programının 5-6 yaş çocuklarının çevreye yönelik farkındalık ve tutumlarına etkisinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Pamukkale Üniversitesi, Denizli.
- Güneş, G. (2018). Erken çocukluk eğitiminde pedagojik dokümantasyonun aile katılımına katkısının incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi,
- Gürel, Selimoğlu., Ö, Özdemir, S.(2018). Etkileşim Temelli Erken Çocuklukta Müdahale Programı'nın (ETEÇOM) Otizm Spektrum Bozukluğu sergileyen çocukların sosyal etkileşim becerileri üzerindeki etkililiği. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi, 2,3,514555.
- Göktaş, İ.(2015). Aile Katılımı ve Sosyal Beceri Eğitimi Programlarının Tek Başına ve Birlikte 4-5 Yaş Çocuklarının Sosyal Becerileri ve Anne-Çocuk İlişkileri Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Pamukkale Üniversitesi, Denizli.
- Güven, G., Temel, F. (2018). Farklı eğitim modelleri kullanılarak uygulanan aile eğitim ve aile katılım programlarının ebeveynlerin görüşlerine etkisinin incelenmesi. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, 53 (2), 613-636
- Kahraman,B.P., Başal, H., A., (2015). Aile katılımı boyutu zenginleştirilmiş okulöncesi eğitim programının 5-6 yaş çocukların ilkokula hazırbulunuşluk düzeylerine etkisi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3,13,1-10.
- Karakuzu, E.(2015). Ebeveyn destekli ilkokula hazırlık programının okul öncesi dönem çocuklarının ilkokula hazır bulunuşluğuna etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Adnan Menderes Üniversitesi, Aydın.
- Kılınç, F.E. (2011). Anne eğitim programı ile anne çocuk etkileşim programının 24-36 aylık çocukların bilişsel becerilerine ve annelerin çocuk yetiştirme davranışlarına etkisinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi, Konya.
- Kınık, B., Ö., Okyay., Aydoğan, Y.(2016). 24-36 aylık çocuklarda aile katılımlı çevre eğitiminin dil gelişimine etkisinin incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25,5, 2143-2156.
- Miles, M. B., Huberman, A. M. (1994). An Expanded Sourcebook Qualitative Data Analysis. London: Sage Publications.
- Muslugüme, E. (2016). Dil gelişimini destekleyici ebeveyn eğitim programının sosyo ekonomik düzeyi düşük ailelerin çocuklarının dil gelişimine etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Pamukkale Üniversitesi, Denizli.
- Myers, R.(1996). Hayatta kalan oniki. (Çev. R.A.Bakay, E.Ünlü). Anne Çoocuk Eğitim vakfı Yayını No:5. Varol Matbaası, Ankara.
- Okyay, Ö, Y,Aydoğan.(2016). 24-36 aylık çocuklarda aile katılımlı çevre eğitiminin dil gelişimine etkisinin incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25,5, 2143-2156.
- Özen Altınkaynak, Ş, Akman, B.(2018). Aile temelli okuma yazma programının çocukların okuma yazma becerisine etkisi. Eğitim ve Bilim, 41,186, 185-204.
- Özgündüz, Ö. (2015). Baba katılımı eğitim programının baba katılımına ve okul öncesi çocukların sosyal becerilerine etkisinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi, Konya.
- Polat, Ö, Özkabak, Yıldız., T., (2018). 5-6 yaş grubu için geliştirilen aile katılımlı farklılıklara saygı programı’nın çocukların farklılıklara saygı düzeyine etkisinin incelenmesi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 14,4,389-403.
- Polat, C. ve Odabaş, H., (2008). Bilgi Toplumunda Yaşam Boyu Öğrenmenin Anahtarı: Bilgi Okuryazarlığı. Küreselleşme, Demokratikleşme ve Türkiye Uluslararası Sempozyumu, Akdeniz Üniversitesi, Antalya.
- Sayın, U., E.N.,Metin. (2015). Saldırgan davranışları önleme ebeveyn eğitim programının (sadep) 48-72 ay arası çocukların davranışları üzerine etkilerinin incelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12,30, 139-166.
- Temel, Z., F., (2001). Okul öncesi Eğitime ana Baba Katılımı. Gazi Üniversitesi Anaokulu Öğretmeni El Kitabı. Yapa Yayınları, İstanbul.
- Temel, F.,Z., Aksoy, A.,B., Kurtulmuş., Z. (2013). Erken Çocukluk Eğitiminde Aile Katılımı Çalışmaları. Temel, F. ,Z., (Eds) içinde, Aile Eğitimi ve Erken Çocukluk Eğitiminde Aile Katılımı Çalışmaları (s.327-362). Anı Yayıncılık, Ankara.
- Topcu E., Nazlı S. (2018). Veli oryantasyon programının okul öncesi öğrencilerinin okula uyumuna etkisi. Aile Psikolojik Danışmanlığı Dergisi, 1, 1, 01-20.
- Turan, S., 2005. Öğrenen Toplumlara Doğru Avrupa Birliği Eğitim Politikalarında Yaşam Boyu Öğrenme, Ankara Avrupa Çalışmaları Dergisi Cilt: 5, No:1, s. 87-98.
- Tutuk, H., C. (2018). Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezinde okul öncesi dönemde destek hizmet sürecine aile katılımı: işitme kayıplı bir çocuk ve ailesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
- Ural, O.(2015). Okulöncesi eğitim ve aile katılımı. Oktay, A., Unutkan, P. (Eds) içinde, Okulöncesi Eğitimde Güncel Konular (s.373-382). Morpa Kültür Yayınları, İstanbul.
- Uzun, H. (2016). Baba eğitim programının baba-çocuk ilişkisine ve anaokuluna devam eden çocukların sosyal becerilerine etkisinin incelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi, Ankara.
- Üstübal, Ö. (2015). Okul öncesi eğitim kurumlarında uygulanan aile katılım çalışmalarının aile- öğretmen arasındaki iletişim ve işbirliğine etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
- Yaşar., Ekici, F. (2017). Okul öncesi eğitim kurumlarındaki aile katılım çalışmalarına katılan ve katılmayan ailelerin çocuklarının sosyal beceri ve problem davranışları arasındaki ilişki. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10,1, 544-561.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (Genişletilmiş 6. baskı). Seçkin Yayıncılık: Ankara.
- Yılmaz, G. (2017). Aile katılımlı fen etkinliklerinin 5 - 6 yaş grubu çocukların bilimsel süreç becerilerine ve bilime karşı tutumlarına etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Uludağ Üniversitesi, Bursa. EXTENDEND ABSTRACT This research aims to review articles and thesis written in Turkey during 2015-2018
- during 2015-2018 regarding family involvement educational programs were distributed as social
- involvement were distributed in years as (23.33 %) in 2015, (26.66 %) in 2016, (20 %) in 2017
- and (30 %) in 2018. The 70 % of the research was conducted in experimental design, the 16.66
