Author :
Abstract
Doğru okumanın, okuduğunu anlamanın ve özgün anlatımın ana hatlarıyla sunumu olan özet sözcüğü, başta Türkçe dersi olmak üzere bütün disiplinlerin ortak paydasıdır. Kişinin neyi ne kadar anladığının ve anlatabildiğinin en kısa sunumu olan özet kavramının Türkçe Öğretim Programı’nda (MEB, 2017) ortaokulun tüm kademelerinde öğretilmesi gereken bir beceri olarak yer aldığı görülmektedir. Bu çalışma 5. sınıf öğrencilerinin özetleme becerilerini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Araştırma durum çalışması desenindedir. Veriler 2017-2018 Eğitim Öğretim Yılı içinde Aydın ili Efeler ilçesine bağlı Hacı Celal Oto Ortaokulunda okuyan öğrencilerin yazılı dokümanlarından elde edilmiştir. Araştırma için öncelikle Türkçe ders kitaplarında yer alan metinlerden biri derste işlenilmiş, sonrasında ise öğrencilerden bu metnin özetini yapmaları istenmiştir. Araştırma sonucunda ele alınan her bir konuyla ilişkilendirilmek üzere öğrencilerin çeşitli düzeylerde (yeterli, orta, yetersiz) başarı sergiledikleri tespit edilmiştir. Bu tespitlerden hareketle iyi bir özette bulunması gereken özellikler ortaya konulmaya çalışılmıştır.
Keywords
Abstract
The word abstract, which is the presentation of the correct reading, the understanding what you read and the outline of the original narration, is the common good of all the disciplines, especially the Turkish lesson. It is seen that the abstract concept, which is the shortest presentation of what is understood and expressed, takes place as a skill that must be taught in all stages of middle school Turkish Curriculum (MEB, 2017). This study aims to reveal the ability to summarize of the 5th grade students. The research is in case study pattern. Data were obtained from written documents of students who study in Hacı Celal Oto Middle School affiliated to Aydın province Efeler district in 2017-2018 Education Year. For the research, one of the texts in the Turkish textbooks was first handled and then the students were asked to summarize this text. As a result of the research, it has been determined that to be associated with each topic covered the students have succeeded at various levels (adequate, moderate, insufficient). Based on these findings, the features that should be found in a good summary have been tried to be put forward.
Keywords
- Ağın Haykır, H., Kaplan, H., Kıryar, A., Tarakçı, R. ve Üstün, E. (2017). Ortaokul Türkçe 5 ders kitabı, İstanbul: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
- Benzer, A., Sefer, A., Ören, Z. ve Konuk, S. (2016). Öğrenci odaklı bir araştırma: metin özeti yazma stratejisi ve dereceli puanlama anahtarı. Eğitim ve Bilim, 41 (186), 163-183.
- Çetindağ, Z. (2006). Bilimsel metin özellikleri. Bulunduğu eser: Beyreli, L. (Ed.) Yazılı ve sözlü anlatım (102-106). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
- Demirel, Ö. ve Deneme, S. (2012). Yabancı dilde yazma becerisinin gelişiminde özetleme tekniğinin öğretimi ve başarıya etkisi. Dil Dergisi, 157, 49-64.
- Dil Derneği (1999). Türkçe sözlük. Ankara: Dil Derneği Yayınları.
- Doğan, Y. ve Özçakmak, H. (2014). Türkçe öğretmeni adaylarının dinlediğini özetleme becerilerinin değerlendirilmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11 (28), 153-176.
- Kurnaz, H., Akaydın, Ş. (2015). Türkçe öğretmeni adaylarının bilgilendirici ve öyküleyici metinleri özetleme becerileri. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (ERZSOSDER) ÖS-II, 141-156.
- Millî Eğitim Bakanlığı (2017). Türkçe dersi öğretim programı (ilkokul ve ortaokul 1, 2, 2, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar). 14.09.2017 tarihinde http://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=222 adresinden alınmıştır.
- Sulak, S. E. ve Arslan, Ş. (2017). İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin özetleme stratejisini kullanma düzeyinin incelenmesi. Sınırsız Eğitim ve Araştırma Dergisi, 2 (1), 63 – 77.
- Susar Kırmızı, F. ve Akkaya, N. (2011). İlköğretimde özetleme stratejilerinin kullanımına ilişkin nitel bir araştırma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (H.U. Journal of Education), 4, 267-277.
- Yalçın, C. (2001). Türk dili ve kompozisyon- planlı yazma ve konuşma sanatı. Ankara: Art Yayınları.
- Yazıcı Okuyan, H. ve Gedikoğlu, Y. G. (2011). Öğretmenlerce üretilen yazılı özet metinlerin niteliksel özellikleri. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(2), 1007 -1020, ISSN: 1303-0094. 1.12.2017 tarihinde http://sbe.gantep.edu.tr adresinden alınmıştır.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık. Extended Summary The word abstract, which is the presentation of the correct reading, the understanding
- taught in all stages of middle school Turkish Curriculum (MEB, 2017). This study aims to
- School affiliated to Aydın province Efeler district in 2017-2018 Education Year. For the
