Koşulsuz Kendini Kabul Bağlamında Sosyal Medya Kullanım Bozukluğunun Gözden Geçirilmesi

Author :  

Year-Number: 2022-33
Yayımlanma Tarihi: 2022-12-19 10:28:09.0
Language : Türkçe
Konu : Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık
Number of pages: 98-117
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

Bu çalışmanın amacı, sosyal medya kullanım bozukluğu olgusunu koşulsuz kendini kabul perspektifinden gözden geçirmektir. Sosyal medya kullanım bozukluğu ve koşulsuz kendini kabul kavramlarına odaklanan bir literatür taraması yapılmıştır. Öncelikle sosyal medya kullanım bozukluğu birçok açıdan incelenmiştir. Derlenen bilgiler çerçevesinde sosyal medya kullanım bozukluğunun, bireylerin günlük yaşam aktivitelerine müdahale eden aşırı sosyal medya kullanımı olarak tanımlandığı görülmektedir. Koşulsuz kendini kabul olgusu ise hümanist psikoloji teorisinden yola çıkarak rasyonel duygusal davranışçı teori perspektifine kadar geniş bir çerçevede incelenmiştir. Ardından sosyal medya kullanım bozukluğu koşulsuz kendini kabul açısından değerlendirilmeye çalışılmıştır. Sosyal medya kullanım bozukluğu için risk faktörlerinin önemli bir kısmı, bireylerin ruh sağlığını nasıl etkiledikleri ile ilgilidir. Bireylerin kendilerini tanıma, değerli bulma, sevme ve koşulsuz olarak kabul etme açısından gereksinimlerinin olması sosyal medya kullanım bozukluğunun temelini oluşturmaktadır. Derlenen teorik bilgiler açısından bu çalışmanın ileride yapılacak çalışmalar için özgün fikirler sunduğunu düşünmekteyiz.

Keywords

Abstract

The aim of this study is to review the phenomenon of social media use disorder from the perspective of unconditional self-acceptance. A literature review focusing on the concepts of social media use disorder and unconditional self-acceptance was conducted. First of all, social media use disorder has been examined in many ways. Within the framework of the compiled information, it is seen that social media use disorder is defined as excessive use of social media that interferes with the daily living activities of individuals. The phenomenon of unconditional self-acceptance, on the other hand, has been studied in a wide framework from the humanist psychology theory to the perspective of rational emotional behaviorist theory. Then, social media use disorder was tried to be evaluated in terms of unconditional self-acceptance. According to the results, a significant part of the risk factors for social media use disorder is related to how they affect the mental health of individuals. The fact that individuals have needs in terms of getting to know themselves, finding themselves valuable, loving and accepting them unconditionally forms the basis of social media use disorder. In terms of the theoretical information compiled, we see that this study offers original ideas for future studies.

Keywords


  • Acun Kapıkıran, N., ve Kapıkıran, Ş. (2010). Koşulsuz kendini kabul ölçeğinin Türk üniversite öğrencileri için geçerliği ve güvenirliği. Kriz Dergisi 18 (1): 33-44. https://doi.org/10.1501/Kriz_0000000309

  • Aftab, R., Çelik, İ., ve Sarıçam, H. (2015). Facebook addiction and social emotional learning skills. Ozean Journal of Social Science, 8(2), 109-120. DOI:10.13140/RG.2.2.21774.66887

  • Akınca, S. (2020). Duygusal yeme eğilimi ile bilinçli farkındalık (mindfulness) ve koşulsuz kendini kabul arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek Lisans Tezi]. Üsküdar Üniversitesi.

  • Akkaya, F. H. (2020). Y kuşağının dijital oyun bağımlılığının incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek Lisans Tezi]. Üsküdar Üniversitesi.

  • Aluç Gülşen, E. (2019). Sosyal medya kullanım bozukluğu ölçeğinin Türkiye'de yetişkinlere uyarlan- ması: geçerlik ve güvenirlik çalışması [Unpublished master's thesis]. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

  • American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (5th ed.). Arlington, VA: Author.

  • Andreassen, C. S. (2015). Online social network site addiction: A comprehensive review. Current Addiction Reports, 2(2), 175-184. https://doi.org/10.1007/s40429-015-0056-9

  • Andreassen, C. S., Pallesen, S., & Griffiths, M. D. (2017). The relationship between addictive use of social media, narcissism, and self-esteem: Findings from a large national survey. Addictive behaviors, (64), 287-293. DOI: 10.1016/j.addbeh.2016.03.006

  • Ang, C. S., Chan, N. N., & Lee, C. S. (2018). Shyness, loneliness avoidance, and internet addic- tion: what are the relationships?. The Journal of psychology, 152(1), 25-35. DOI: 10.1080/00223980.2017.1399854

  • Asıcı, E. (2019). İnternet bağımlılığı. İçinde A. Eryılmaz, M.E.Deniz (Ed.), Tüm yönleriyle bağımlılık (1. Baskı, 94/124). Pegem Akademi.

  • Bayköse, N. ve Esin, İ. (2019). Sporda beden imajı ve sosyal medya etkisi: Sosyal karşılaştırma kuramı çerçevesinde facebook kullanımının beden imajına etkileri üzerine bir derleme. Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi, 2 (1), 67-80. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/asbid/issue/48686/612116

  • Bekalu, M. A., McCloud, R. F., & Viswanath, K. (2019). Association of social media use with social well-being, positive mental health, and self-rated health: disentangling routine use from emotional connection to use. Health Education & Behavior, 46(2_suppl), 69S-80S. https://doi.org/10.1177/1090198119863768

  • Cabral, J. (2011). Is generation Y addicted to social media. The Elon Journal of Undergraduate Rese- arch in Communications, 2(1), 5-14. Retrieved From https://www.elon.edu/u/academics/communications/journal/archive/spring-2011-issue/

  • Chaffey, D. (2017). Global social media research summary 2017. Smart Insights. Retrieved from http://www.smartinsights.com/social-media-marketing/social-media-strate<

  • Chamberlain, J. M., & Haaga, D. A. (2001). Unconditional self-acceptance and psychological health. Journal of Rational-Emotive and Cognitive-Behavior Therapy, 19(3), 163-176. https://doi.org/10.1023/A:1011189416600

  • Coyne, S. M., Rogers, A. A., Zurcher, J. D., Stockdale, L., & Booth, M. (2020). Does time spent using social media impact mental health?: An eight year longitudinal study. Computers in Human Behavior, 104, 106160. https://doi.org/10.1016/j.chb.2019.106160

  • Çelik, K. (2019). Üniversite öğrencilerinin facebook kullanımının umutsuzluk ve depresyonla ilişkisi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Üsküdar Üniversitesi, İstanbul.

  • Ellis, A. (1973). Humanistic psychotherapy: The rational-emotive approach. Three Rivers Press.

  • Ellis,D.A, (2019). Dijital detoks gerçekten işe yarıyor mu? https://www.indyturk.com/node/12786/haber/dijital-detoks-gerçekten-işe-yarıyor-mu

  • Ellison, N. B., Steinfield, C., & Lampe, C. (2007). The benefits of Facebook ‚friends:‛ Social capi- tal and college students’ use of online social network sites. Journal of computer‐mediated communication, 12(4), 1143-1168. DOI:10.1111/j.1083-6101.2007.00367.x

  • Eryılmaz, A. ve Deniz, M. E. (Ed.)( 2019). Tüm yönleriyle bağımlılık (1. Baskı). Pegem Akademi.

  • Farber, B. A., & Lane, J. S. (2001). Positive regard. Psychotherapy: Theory, Research, Practice, Trai- ning, 38(4), 390–395. https://doi.org/10.1037/0033-3204.38.4.390

  • Feist, J., & Feist, G.J. (2008). Theories of personality. Mc Graw Hill Primis

  • Gençtanırım, D., ve Voltan‐Acar, N. (2010). Akılcı‐duygusal davranışçı yaklaşım ve Sezen Aksu şarkıları. Eğitim ve Bilim, 32(143): 27-40. Retrieved From http://egitimvebilim.ted.org.tr/index.php/EB/article/view/827

  • Gezer, D. (2022). Üniversite öğrencilerinin kişilik özellikleri, psikolojik iyi oluş ve dijital bağımlılık dü‐ zeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi

  • George, L.K. & L.B. Bearon. (1980). Quality of life in older persons: Meanings and measurement. Human Sciences Press.

  • Gökmen, G., ve Çakır, S. G. (2019). Eğitim fakültesi öğrencilerinin sosyal bağlılık, duyguları yönetme, yaşam pozisyonları, temas engelleri ve koşulsuz kendini kabul ile affetme dü‐ zeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Uluslararası Türk Kültür Coğrafyasında Sosyal Bi- limler Dergisi, 4(1), 1-7. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/turksosbilder/issue/52041/606145

  • Griffiths, M. D., & Szabo, A. (2014). Is excessive online usage a function of medium or activity? Journal of Behavioral Addictions, 3(1), 74–77. https://doi.org/10.1556/jba.2.2013.016.

  • Gupta, V. K., Arora, S., & Gupta, M. (2013). Computer-related illnesses and Facebook syndro- me: what are they and how do we tackle them. Medicine Update, 23, 676-9.

  • Hazar, M. (2011). Sosyal medya bağımlılığı-bir alan çalışması. İletişim Kuram ve Araştırma Dergi- si, 32(1), 151-176. Rerieved From https://www.acarindex.com/iletisim-kuram-vearastirma-dergisi/sosyal-medya-bagimliligi-bir-alan-calismasi-690316

  • Hosseini, E., & Erfanmanesh, A. (2015). Cross-time analysis of countries co-authorship networks in library & information science research. Library Philosophy and Practice.

  • Hur, M. H. (2006). Demographic, habitual, and socioeconomic determinants of internet addic- tion disorder: An empirical study of Korean teenagers. CyberPsychology & Behavior, 9(5), 514–525. DOI: 10.1089/cpb.2006.9.514

  • Islam, A., & Hossin, M. Z. (2014). Prevalence and risk factors of problematic internet use and the associated psychological distress among graduate students of Bangladesh. Asian Journal of Gambling Issues and Public Health, 6(1), 11. doi: 10.1186/s40405-016-0020-1

  • İkiz, F.E. (2019). Alışveriş bağımlılığı. İçinde A. Eryılmaz, M.E.Deniz (Eds.), Tüm Yönleriyle Bağım- lılık (1. Baskı, 2/20). Pegem Akademi.

  • İkiz, F. E., Savcı, M., Asıcı, E., ve Yörük, C. (2015). Üniversite öğrencilerinde problemli internet kullanımı ile psikolojik belirtiler arasındaki ilişkinin incelenmesi. Journal of Human Sciences, 12(2), 688-702. Doi: 10.14687/ijhs.v12i2.3336

  • Kanat, S. (2019). The relationship between digital game addiction, communication skills and loneliness perception levels of university students. International Education Studies, 12 (11), 80-93. DOI:10.5539/ies. v12n11p80

  • Karakoç, E., ve Taydaş, O. (2013). Bir serbest zaman etkinliği olarak üniversite öğrencilerinin internet kullanimi ile yalnizlik arasindaki. Selçuk İletişim, 7(4), 33-45. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/josc/issue/19027/200547

  • Kemp, S. (2017). Digital in 2017: Global overview. Retrieved September 1, 2022, from http://wearesocial.com/uk/blog/2017/01/digital-in-2017-global-overview

  • Kılıççı, Y. (1992). Okulda ruh sağlığı. Şafak Matbaacılık.

  • Kırık, A., Arslan, A., Çetinkaya, A., ve Mehmet, G. Ü. L. (2015). A quantitative research on the level of social media addiction among young people in Turkey. International Journal of Sport Culture and Science, 3(3), 108-122. https://doi.org/10.14486/IntJSCS444

  • Kormas, G., Critselis, E., Janikian, M., Kafetzis, D., & Tsitsika, A. (2011). Risk factors and psyc- hosocial characteristics of potential problematic and problematic internet use among adolescents: a cross-sectional study. BMC public health, 11(1), 1-8. https://doi.org/10.1186/1471-2458-11-595

  • Kuss, D. J., & Griffiths, M. D. (2011). Online social networking and addiction – a review of the psychological literature. International Journal of Environmental Research and Public Health, 8(9), 3528–3552. doi: 10.3390/ijerph8093528

  • Lester, D. (2013). Hopelessness in undergraduate students around the world: A review. Journal of affective disorders, 150(3), 1204-1208. https://doi.org/10.1016/j.jad.2013.04.055

  • Lewin, K. M., Ellithorpe, M. E., & Meshi, D. (2022). Social comparison and problematic social media use: Relationships between five different social media platforms and three different social comparison constructs. Personality and Individual Differences, 199, 111865. https://doi.org/10.1016/j.paid.2022.111865

  • MacInnes, D. L. (2006). Self‐esteem and self‐acceptance: an examination into their relationship and their effect on psychological health. Journal of psychiatric and mental health nursing, 13(5), 483-489. DOI: 10.1111/j.1365-2850.2006.00959.x

  • Mahamid, F. A., & Berte, D. Z. (2019). Social media addiction in geopolitically at-risk yo- uth. International Journal of Mental Health and Addiction, 17(1), 102– 111. https://doi.org/10.1007/s11469-017-9870-8

  • Mahmood, S., & Farooq, U. (2014). Facebook addiction: a study of big-five factors and academic performance amongst students of IUB. Global Journal of Management and Business Research.14(5):55-71 RetrievedFrom https://www.researchgate.net/publication/357635144

  • Marchant, A., Hawton, K., Stewart, A., Montgomery, P., Singaravelu, V., Lloyd, K., ... & John, A. (2017). A systematic review of the relationship between internet use, self-harm and suicidal behaviour in young people: The good, the bad and the unknown. PloS one, 12(8), e0181722. DOI: 10.1371/journal.pone.0181722

  • Matthews, D.W. (1993). Acceptance of Self and Others. Nort Carolina Cooperative Extension Ser- vice May.

  • Mitchell, S. A., & Black, M. K. (2012). Freud ve Sonrası, Modern Psikanalitik Düşüncenin Tarihi (K. Eğrilmez, Çev.). İstanbul: Bilgi Ünv.(Original work published 1995).

  • Opris D ve Macavei B. (2007) The Profile of Emotional Distress; Norms for the Romanian Popu- lation. JCogBehav Psychotherap, 7:139-158 Retrieved From http://jebp.psychotherapy.ro/vol7no2/

  • Otu, A. A. (2015). Social media addiction among students of the University of Ghana. (Doctoral disser- tation, University of Ghana).

  • Özdel, K. (2015). Dünden bugüne bilişsel davranışçı terapiler: teori ve uygulama. Turkiye Klinik- leri Psychiatry-Special Topics, 8(2),10-20. Retrieved From https://www.turkiyeklinikleri.com/journal/psikiyatri-ozel-konular/95/issue/2015/8/20/psikoterapinin-bugunu-ozel-sayisi/tr-index.html

  • Pantic, I. (2014). Online social networking and mental health. Cyberpsychology, Behavior, and So- cial Networking, 17(10), 652-657. doi: 10.1089/cyber.2014.0070

  • Rasmussen, E. E., Punyanunt-Carter, N., LaFreniere, J. R., Norman, M. S., & Kimball, T. G. (2020). The serially mediated relationship between emerging adults’ social media use and mental well-being. Computers in Human Behavior, 102, 206– 213. https://doi.org/10.1016/j.chb.2019.08.019

  • Robbins, T. W., Gillan, C. M., Smith, D. G., de Wit, S., & Ersche, K. D. (2012). Neurocognitive endophenotypes of impulsivity and compulsivity: Towards dimensional psychiatry. Trends in Cognitive Sciences, 16(1), 81-91. DOI: 10.1016/j.tics.2011.11.009

  • Rogers, C. R. (1959). The essence of psychotherapy: A client-centered view. Annals of Psychotherapy.

  • Ryan, T., Chester, A., Reece, J., & Xenos, S. (2014). The uses and abuses of Facebook: A review of Facebook addiction. Journal of behavioral addictions, 3(3), 133-148. doi: 10.1556/JBA.3.2014.016

  • Sadagheyani, H. E., & Tatari, F. (2020). Investigating the role of social media on mental health. Men- tal health and social inclusion.

  • Savcı, M., Ercengiz, M., ve Aysan, F. (2018). Ergenlerde sosyal medya bozukluğu ölçeği’nin Türkçe uyarlaması. Nöropsikiyatri Arşivi, 55(3), 248-255. DOI: 10.5152/npa.2017.19285

  • Shaw, M., & Black, D. W. (2008). Internet addiction. CNS drugs, 22(5), 353-365. http://dx.doi.org/10.2165/00023210-200822050-00001

  • Shepard, L. A. (1979). Self-acceptance: The evaluative component of the self-concept const- ruct. American Educational Research Journal, 16(2), 139– 160. https://doi.org/10.2307/1162326

  • Singh, N., & Barmola, K. C. (2015). Internet addiction, mental health and academic performance of school students/adolescent. Int J Indian Psychol, 2, 98-108. DOI: 10.25215/0203.053

  • Sulubey, O. (2022). E-sporda ve sporda dijital oyun bağımlılığı, depresyon, anksiyete ve stresin ilişkisel olarak incelenmesi (Master's thesis, Pamukkale Üniversitesi).

  • Starcevic, V., & Aboujaoude, E. (2017). Internet addiction: Reappraisal of an increasingly ina- dequate concept. CNS spectrums, 22(1), 7-13. DOI: 10.1017/S1092852915000863

  • Terzi, G. (2011). 13-18 yaşlar arası aktif spor yapan ve yapmayan görme engelli öğrencilerin kendini kabul düzeylerinin karşılaştırılması (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi

  • Thompson BL ve Waltz JA. (2008) Mindfulness, selfesteem and unconditional selfacceptance. J Rational-Emotive & Cogn-Behav Therapy, 26: 119-126. DOI:10.1007/S10942-007-0059-0

  • Throuvala, M. A., Janikian, M., Griffiths, M. D., Rennoldson, M. ve Kuss, D. J. (2019). The role of family and personality traits in Internet gaming disorder: A mediationmodel combining cognitive and attachment perspectives. Journal of Behavioral Addictions, 8(1), 48–62. DOİ:10.1556/2006.8.2019.05

  • Topses, G. (2012). Davranışçı Ve Varoluşçu–Hümanistik Psikolojik Danışma Kuramlarının Ayır- tedici Ve Örtüşen Nitelikleri. International Journal of New Trends in Arts, Sports & Science Education (IJTASE), 1(3). Retrieved From: http://www.ijtase.net/index.php/ijtase/article/view/297

  • Torrente, E., Piqueras, A. J., Orgilés, M., & Espada, J. P. (2014). Association of Internet addiction with social anxiety and lack of social skills in Spanish adolescents. Ter. psicol, 175-184. Retrieved From: https://pesquisa.bvsalud.org/portal/resource/pt/lil-734889

  • Türkiye İstatistik Kurumu (2021). https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Hanehalki-Bilisim- Teknolojileri-(BT)-Kullanim-Arastirmasi-2021-37437

  • Van den Eijnden, R. J., Lemmens, J. S., & Valkenburg, P. M. (2016). The social media disorder scale. Computers in human behavior, 61, 478-487. https://doi.org/10.1016/j.chb.2016.03.038

  • Walker, L. (2017). What is social networking addiction? https://www.studienet.dk/social-media- addiction-stx-engelsk-b-28-maj-2018/outlines

  • Kemp, S. (2017). Digital in 2017: Global overview. January https://www. slideshare. net/wearesocialsg/digital-in-2017-global-overview

  • Kemp, S. (2020). Dıgıtal 2020: 3.8 Bıllıon People Use Socıal Medıa https://wearesocial.com/uk/blog/2020/01/digital-2020-3-8-billion-people-use-social-media/

  • Weiten, W., Yost Hammer, E., & Dunn, D. S. (2016). Psikoloji ve çağdaş yaşam, insan uyumu (1.Baskı). (F. Ebru İkiz Çev). Ankara: Nobel (Orijinal eserin basım tarihi 2012,10.Baskı). Extended Abstract

                                                                                                                                                                                                        
  • Article Statistics